काठमाडौँ । गायक तथा संगीतकार विक्रम राईको निधन भएको छ । खोटाङ घर भएका राईको हृदयघातले शुक्रबार राति निधन भएको पारिवारिक स्रोतले जनाएको छ ।

उनको निधनमा कलाकारले सामाजिक सञ्जालमा श्रद्धाञ्जली व्यक्त गरिरहेका छन् । गायिका मेलिना राईले लेखेकी छन्, ‘जिन्दगी साँचै नै अप्रत्याशित रहेछ । यो अकल्पनीय घटनाले स्तब्ध बनाएको छ । आज हामी माझ एक कुशल गायक, सङ्गीतकार रहनुभएन विश्वास गर्न धेरै गाह्रो भएको छ हामी सबैलाई । शोकाकुल परिवारप्रति हार्दिक समवेदना व्यक्त गर्दछु, उहाँहरूलाई धैर्य धारण गर्न सक्ने क्षमता मिलोस् ।’

गायक प्रमोद खरेलले पनि श्रद्धाञ्जली व्यक्त गरेका छन् । फिल्म निर्देशक तथा निर्माताहरूले पनि सामाजिक संजालमा दुःख व्यक्त गरिरहेका छन् ।

गुन्द्रुक रायो, तोरी, मुला आदिको सागबाट बनाइने परम्परागत तरकारी हो। यसलाई नेपालीको विशेष खानाका रूपमा विदेशीले समेत चिनेका छन्। यो विशेषगरी जाडो याममा खाने गरिन्छ। झुपडीदेखि महलसम्मको भान्सामा अटाउने गुन्द्रुक नचाख्ने नेपाली बिरलै होलान्। नेपाली जहाँ पुगेका छन्, त्यहाँ गुन्द्रुक पुगेको छ।

ढिँडो र गुन्द्रुकलाई हामी रैथानी परिकार पनि भन्छौं। ढिँडो र गुन्द्रुक एकअर्काका परिपूरक हुन्। कुनै बेला यो दुःखको छाक टार्ने मेलो थियो। उहिले ढिँडो र गुन्द्रुक भन्नासाथ अभावका बेला भोको पेट भर्ने खान्की मानिन्थ्यो।

अहिलेको अवस्था फरक छ। ढिँडो–गुन्द्रुक अहिले सहरिया पुस्तामा प्रवेश गरेको छ। अहिले ढिँडो–गुन्द्रुक खोजी खोजी खाइन्छ। अहिलेको पुस्ता गुन्द्रुक भनेपछि हुरुक्कै हुन्छ। ढिँडो र गुन्द्रुक चाख्न अब गाउँ होइन, सहरका तारे होटल अनि रेस्टुरेन्टमा खोज्नुपर्छ। विदेशी पर्यटकले पनि नयाँ स्वादको खोजी गर्दै गर्दा गुन्द्रुक लोकप्रिय बन्दैछ। अर्थात् ढिँडो र गुन्द्रुक फरक परिकारका रूपमा ब्रान्डिङ भएका छन्।

गुन्द्रुकसँग सम्बन्धित एउटा पुरानो उखान ‘गुन्द्रुकलाई पकाउनुपर्दैन, सालीलाई फकाउनुपर्दैन’ हामीबिच लोकप्रिय पनि छ। विश्वमा नेपालको चिनारी दिने परिकार हो गुन्द्रुक। तिब्बत, भुटान, सिक्किम, दार्जिलिङमा पनि गुन्द्रुकको प्रचलन छ। कतार, मलेसियादेखि युरोप, अमेरिकासम्मका नेपालीले कोसेलीका रूपमा गुन्द्रुक बोक्ने गर्छन्।

गुन्द्रुक बनाउने तरिका

धेरैलाई गुन्द्रुक बनाउने तरिका थाहा हुनुपर्छ। गुन्द्रुक बनाउन गाह्रो पनि छैन। रायो, तोरी आदिको सागलाई सफा पानीले राम्ररी पखाल्नुपर्छ। त्यसलाई घाममा ओइलाउनुपर्छ। यसरी ओइलाएको सागलाई कुटेर बाँसको ढुंग्रो वा प्लास्टिकको बोत्तलमा राम्ररी खाँदेर राख्नुपर्छ। उक्त ढुंग्रो वा बोत्तलबाट हावासमेत नजानेगरी बिर्को लगाउनुपर्छ। १० देखि १२ दिनसम्ममा साग बिस्तारै अमिलो हुँदै जान्छ। त्यसपछि डिब्बा वा प्लास्टिकलाई खोलेर केही दिन घाममा सुकाउनुपर्छ। घाममा सुकेर झुरुमझुरुम भएपछि गुन्द्रुक तयार हुन्छ। यसरी सजिलैसँग बनाइने गुन्द्रुक महिनौंसम्म राखेर सेवन गर्न सकिन्छ।

उहिले उहिले छिप्पिएको रायो, तोरी, मुलाको पात टिपेर घाममा केही दिन सुकाइन्थ्यो। गहिरो खाडल खनेर आगो बालेर तताइन्थ्यो। माटो नलागोस् भनेर वरिपरि बाँसका खबटा, पराल, कोदाको नल लगाएर बिचमा मुस्लीले खाँदेर छोपिन्छ। कहिलेकाहीं कुनै भाँडो वा सफा टिनमा पनि राख्ने गरिन्छ। त्यसको दुईतीन हप्तापछि बाहिर निकाली निकै दिन घाममा सुकाएर राखिन्छ।

यसरी सुकेको गुन्द्रुकलाई हावा नपस्ने गरी बट्टालाई बिर्को लगाएर वर्षौंसम्म राख्ने गरिन्छ। यसरी राख्दा गुन्द्रुक लामो समयसम्म पनि सुरक्षित हुन्छ। अनि आवश्यक परेको बेला तिहुन–तरकारी बनाएर खाने गरिन्छ।

गुन्द्रुकका परिकार

तिक्खर रैथाने स्वादका लागि गुन्दु्रक उत्तम विकल्प हो। यो नितान्त मौलिक भोजन हो। हाम्रा पुर्खाको खानपान चेत र सिप पनि यसमा मिसिएको छ। हरियो सागपातलाई घाममा ओइलाएर बनाउने गुन्द्रुक लामो समय भण्डारण गरेर खान सकिन्छ। विशेषगरी पानी परेको समयमा र जाडो याममा गुन्द्रुकको महत्त्व बढी हुन्छ। गुन्द्रुकको अचार र झोल बनाएर खाने चलन छ।

ढिँडो र गुन्द्रुक सँगै खाइने हुनाले गुन्द्रुकको झोल बनाइन्छ। नेपालीको राष्ट्रिय खाना भनेर चिनिने परिकार आजभोलि भने धेरै कम मान्छेका घरमा पाक्ने गर्छ। यद्यपि ढिँडो र गुन्द्रुकको लोकप्रियता घटेको भने होइन। ठुला ठुला तारे होटलमा कैयौं परिकारको मेनुमा ढिँडो र गुन्द्रुक पनि राखिएको हुन्छ।

सामान्यतया गुन्द्रुकलाई झोलका रूपमा प्रयोग गर्ने प्रचलन छ। दालको ठाउँमा गुन्द्रुकको झोल खाने चलन छ। यसरी झोल बनाउँदा सुरुमा भटमास भुटेर बनाउन सकिन्छ, एकमुट्ठी भटमासले गुन्द्रुकको स्वाद नै परिवर्तन हुन्छ। कागती, टिमुर, नुन, खुर्सानी, भुटेको भटमास, धनिया, भुटेको तोरीको तेल राखी गुन्द्रुकलाई साँधेर पनि खान सकिन्छ। यसरी तयार पारेको परिकारलाई कोदो, फापरको रोटी वा नेवारी मासको बारासँग खाँदा पनि निकै स्वादिष्ट हुन्छ।

आलु र गुन्द्रुकको जोडी पनि मिठो र स्वादिष्ट हुन्छ। आलु र गुन्द्रुकको तरकारी तयार पार्न ध्यान पु¥याउनुपर्छ। सुरुमा आलु राम्ररी पकाउनुपर्छ। त्यसपछि मात्र गुन्द्रुक हाल्नुपर्छ। गुन्द्रुक सुरुमै हालियो भने आलु पाक्दैन। गुन्द्रुक हाल्नुभन्दा पहिला एकछिन भिजाउनुपर्छ। तर, यसलाई अरू पनि स्वादिष्ट परिकारका रूपमा तयार पारी सेवन गर्न सकिन्छ। मस्यौरा, सिन्की, माछाको ग्रेभी बनाउँदा पनि यो निकै स्वादिष्ट हुन्छ।

गुन्द्रुकका फाइदा

गुन्द्रुक गुणी खान्की पनि हो। गुन्द्रुकमा विभिन्न पौष्टिक तत्त्व पाइन्छ। गुन्द्रुकमा पर्याप्त कार्बोहाइड्रेट र प्रोटिन पाइन्छ। प्रतिसय ग्राम गुन्द्रुकमा दुई सय ३५ मिलिग्राम क्याल्सियम पाइन्छ, जो सागमा पाइनेभन्दा धेरै हो। त्यस्तै प्रतिसय ग्राम गुन्द्रुकमा ६ सय ७७ मिलिग्रामसम्म पोटासियम तत्त्व पाइन्छ। शरीरमा रसजन्य पदार्थको नियमन गर्न र रक्तचापलाई सामान्य अवस्थामा राख्न पोटासियम नभई हुँदैन।

गुन्द्रुकमा फलाम तत्त्व पनि प्रशस्त पाइन्छ, जुन हाम्रो शरीरलाई आवश्यक हुन्छ। गुन्द्रुकमा शरीरलाई चाहिने प्रशस्त मात्रामा खनिज तत्त्व हुन्छ। त्यस्तै गुन्द्रुकमा सोडियम पनि प्रशस्त हुन्छ। यसमा रेसादार तत्त्व पनि मनग्य हुने हुँदा कोलेस्ट्रोललाई घटाउन निकै मद्दत गर्छ। जाडोमा तात्तातो गुन्द्रुकको झोल पिउँदा शरीर फुर्तिलो हुने र चिसोबाट पनि जोगिन सकिन्छ।

गुन्द्रुक हरियो सागबाट बनाइने भएकाले यसमा भिटामिन ए, सी, डी र के पनि प्रशस्त पाइन्छ। गुन्द्रुकमा भिटामिन ए हुनाले आँखाको स्वास्थ्यका लागि उपयोगी हुन्छ। गुन्द्रुकको नियमित सेवनले आँखा चिलाउने, आँखा दुख्ने, आँखा सुक्खा हुनेजस्ता समस्यामा कमी आउँछ। त्यसैले गुन्द्रुकको सेवनले आँखालाई फाइदा गर्छ। त्यस्तै गुन्द्रुकमा भिटामिन ‘डी’ र ‘के’ हुनाले हड्डीलाई समेत मजबुत बनाउँछ।

गुन्द्रुकको नियमित सेवनले तौल घटाउन पनि मद्दत पुर्‍याउँछ। गुन्द्रुकमा चिल्लो पदार्थ हुँदैन। त्यसैले शरीरमा चिल्लो जम्मा भई बोसो लाग्ने समस्या रहँदैन। सन्तुलित आहारका लागि खानामा गुन्द्रुक पनि सामेल गर्न सकिन्छ। गुन्द्रुकले पाचन क्षमता बढाउँछ। रेसायुक्त हुने भएकाले यसले कब्जियतका रोगीलाई फाइदा गर्छ। यसले खास गरी पेटलाई सफा राख्न मद्दत गर्छ। साथै गुन्द्रुकको झोलसँग भात खाएका बेला पेट हल्का महसुस हुन्छ।

कोलेस्ट्रोरको समस्या भएकाले पनि गुन्द्रुकको सेवनबाट लाभ उठाउन सक्छन्। ग्यास्ट्रिक र अल्सरका बिरामीले पनि गुन्द्रुकको सेवन गर्दा फाइदा गर्छ। स्मरणशक्ति कम हुनेहरूले रायोको गुन्द्रुक सेवन गर्दा राम्रो हुन्छ।

त्यस्तै गुन्द्रुक नियमित सेवन गर्दा तौल घटाउनमा मद्दत पुग्छ। यसले क्यान्सरको सम्भावनालाई समेत पर धकेल्ने काम गर्छ। अधिक कोलस्ट्रोलको समस्या छ भने पनि त्यसलाई कम गर्नका लागि रायोको गुन्द्रुक सेवन गर्न सकिन्छ। गुन्द्रुक जाडो मौसममा लोकप्रिय छ। यसले ‘कोल्ड लु’बाट बचाउनका लागि महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्छ।

नेपालको मौलिक खाना भएकाले तथा आधुनिक पुस्तामा पनि लोकप्रिय हुँदै गरेकाले गुन्द्रुकलाई प्रवर्धन गर्न सके यसले राम्रो बजार पाउँन सक्छ। अहिले गुन्द्रुकको माग राम्रो छ। अझै मागअनुसार स्वदेशी गुन्द्रुकको पुर्‍याउन नसकेर चीनबाट पनि विदेशी गुन्द्रुक आयात गर्नुपरेको छ। यो हाम्रा लागि लाजमर्दो कुरा हो।

मागअनुसार गुन्द्रुकको आवश्यकता पूर्ति गर्न सके नाफा पनि हुन्छ। गुन्द्रुकको आफ्नै ब्रान्ड या ‘प्याटेन्ट राइट’ लिएर विदेशसमेत निर्यात गर्न सकिन्छ। यसो गर्नका लागि घरेलु उद्योग पनि सञ्चालन गर्न सकिन्छ। यसबाट थोरै लगानीमा धेरै नाफा कमाउन सकिन्छ। बारी र तरकारी बजारमा खेर जाने काउलीको पात र ओइलिएको सागबाट पनि गुन्द्रुक बनाउन सकिन्छ। यसरी सागको पात खेर जानबाट पनि बच्ने अनि गुन्द्रुक बनाएर खान र व्यापार गरेर रकम कमाउन पनि सकिन्छ।  

१७ फागुन, काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीबीचको वार्ता विवादित बन्यो ।

ह्वाइटहाउसको विवादपछि अमेरिका र युक्रेन सम्बन्ध कसरी अगाडि बढ्ला भन्ने प्रश्न उब्जिएको बेला जेलेन्स्कीले भने ट्रम्पसँगको सम्बन्ध अझै पनि सुधार गर्न सकिने विश्वास व्यक्त गरेका छन् ।

बैठक छोडेर हिंडेका उनले ट्रम्पसँग जे भयो त्यो ठीक नभएको प्रतिक्रिया दिंदै सम्बन्धलाई भने बचाइराख्न सकिने बताएका हुन् ।

यो वार्ताको मुख्य उद्देश्य अमेरिकीसँग खनिज सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्नु थियो । तर, वार्ता एकाएक असामान्य र तनावपूर्ण बन्यो ।

ट्रम्पले चर्को आलोचना गरेर पेलेपछि जेलेन्स्की पनि प्रतिवादमा उत्रिएका थिए । वार्तामा कुनै खनिज सम्झौतामा हस्ताक्षर पनि भएन । जेलेन्स्कीलाई ह्वाइट हाउस छोड्नसमेत भनियो र उनी निस्किए ।

ट्रम्पले वार्तापछि भने–मलाई लाग्दैन कि जेलेन्स्की शान्ति चाहन्छन् । त्यसपछि जेलेन्स्कीले फक्स न्यूजसँग अन्तर्वार्ता दिँदै भने, ‘बैठकको परिणाम ठीक भएन । तर, सम्बन्ध बचाउन सकिने विश्वास छ ।’

यो घटना विश्व राजनीतिमा नयाँ तरंग ल्याउने अवस्थामा पुगेको छ । युक्रेन र अमेरिकाबीचको भविष्यको सम्बन्धलाई लिएर अनिश्चितता फैलिएको छ ।

The Nissan Magnite Facelift is officially launched in Nepal. It brings bolder design changes, and enhanced technology and safety features. Pioneer Motors is the authorized distributor of  Nissan vehicles in Nepal. Nissan has introduced the latest iteration of the Nissan Magnite in Nepal. So, here in this article let’s have a look at the Nissan Magnite price in Nepal, specifications, features, and availability.

Read: MG S5 EV Price revealed in Nepal [2025]

Nissan Magnite Overview

Design: Bold & Modern

The facelifted Nissan Magnite takes a step forward with its sharper aesthetics while retaining the bold SUV stance. Built on the CMF-A+ platform, the new Nissan Magnite features an updated grille design, sleeker LED headlamps, and a sportier bumper, giving it a more aggressive look. 

In terms of dimension, it measures 3994 mm x 1758 mm x 1572 mm and has kerb weight of 1019 kg to 1103 kg. The vehicle has a ground clearance of 205mm and dual-tone color options further enhance its road presence, ensuring it stands out in urban and off-road settings alike.

Performance

Under the hood, the Nissan Magnite offers two engine options: Non-turbo and turbo engine. One is a 1.0L B4D Petrol Engine that delivers a maximum power of 72 PS and 96 Nm of peak torque. On the other hand, it has a 1.0L HRA0 Turbo-Petrol Engine which produces peak power of 100 PS and 160 Nm of torque.

These engines come paired with either a 5-speed Manual Transmission (MT) or an Automated Manual Transmission (AMT). So, it ensures a perfect balance between fuel efficiency and performance. The Turbo Petrol variant of the Nissan Magnite promises an extra punch for those seeking a more dynamic driving experience. As for suspension setup, there’s a front MacPherson Strut with Lower Transverse Link and Twin Tube Telescopic Shock Absorber at the rear. 

Interior & Features

Once inside, the Nissan Magnite Facelift invites you with a remodeled interior including premium components, a better infotainment system, and increased comfort features. 

With wireless Android Auto and Apple CarPlay, rear AC vents, ambient lighting, and a JBL sound system in top-grade versions, it has a big touchscreen infotainment system, a 7-inch digital instrument cluster, and a 7-inch digital instrument panel. With its rich interior features, the Nissan Magnite guarantees a sophisticated driving experience.

Safety Features

Talking about safety features, The Nissan Magnite Facelift boasts six airbags, Vehicle Stability Control (VSC), Hill Assist, Electronic Stability Program (ESP), and an improved safety feature of ABS with EBD. These improvements bring the Nissan Magnite in line with current business standards and make it a safer ride.

Check out: Tata Tiago EV Price in Nepal

Nissan Magnite Technical Specifications

• Dimension: 3994 mm x 1758 mm x 1572 mm
• Displacement: 999 cc
• Kerb Weight: 1019 kg to 1103 kg
• Ground Clearance: 205 mm
• Engine:
  • B4D 1.0L Petrol
  • HRA0 1.0L Turbo Petrol
• Emission Standards: BS6 Phase 2.0
• Wheelbase: 2500 mm
• Max Power: 
  • 72 PS @ 6250 rpm (Petrol)
  • 100 PS @ 5000 rpm (Turbo Petrol)
• Max Torque:
  • 96 Nm @ 3500 rpm (Petrol)
  • 160 Nm @ 2800- 3600 rpm (Turbo Petrol)
• Transmission:
  • 5-Speed Manual (MT) / Automated Manual (AMT) (Petrol)
  • 5-Speed Manual (Turbo Petrol)
• Drive Type: FWD
• Top Speed: 
  • 150 Kmph in Petrol
  • 173 Kmph in Turbo Petrol
• Storage Capacity: 336 liters (expand up to 690 liters)
• Fuel Tank Capacity: 40 liters
• Mileage: 
  • 19.4 kmpl in MT Petrol
  • 19.7 kmpl in AMT Petrol
  • 19.9 kmpl in MT Turbo Petrol
• Front Tyre: 195/60 R16 – Disc
• Rear Tyre: 195/60 R16 – Drum
• Tubeless Tyres: Yes
• Safety System: 6 Airbags, HA, VSC, ESP
• Suspension Setup: Front MacPherson Strut and Rear Twin Tube Telescopic
• Seating: 5-Seater
• Colors: Copper Orange-Onyx Black, Red-Onyx Black, Silver-Onyx Black, Blue-Onyx Black, White-Onyx Black (Dual-Tone Color options), Red, Copper Orange, White, Black, Silver, Blue, Pearl White
• Nissan Magnite Price in Nepal (Official): Rs. 34,75,000 to Rs. 52,99,000

Nissan Magnite Price in Nepal and Availability 

The Nissan Magnite price in Nepal starts at Rs. 34,75,000 for the base Visia (XE) variant, and the top variant Tekna+ (XV Pre) costs Rs. 52,99,000. Its previous generation started at Rs. 33,99,000 and the price hike is justified as there’s significant feature upgrades. The Nissan Magnite is now available in 13 variants that cater to a wide range of buyers.

Our Verdict

The Nissan Magnite Facelift continues to be an affordable yet feature-packed compact SUV for the Nepali market. For city passengers and thrill seekers alike, the Nissan Magnite is still a great all-around vehicle that offers modern technology, bolder design changes, and better safety. In the subcompact SUV class, the Nissan Magnite offers outstanding value whether you go for the Turbo or Non-Turbo version.

Do Read: Hyundai Cars Price in Nepal | Latest 2025 Update

बाक्लो हिमपातका कारण उत्तरी गोरखाको मनास्लु क्षेत्रमा घुम्न पुगेका पर्यटकलाई पदयात्रामा कठिनाइ भएको छ। आज बिहानदेखि चुमनुब्री गाउँपालिका–१ साम्दोसहित सामागाउँ, ल्हो, स्याला र आसपासका क्षेत्रमा बाक्लो हिमपात भएपछि पयर्टक होटलमा आश्रय लिएर बसेका छन्।

चुमनुब्री–१ का वडाध्यक्ष कर्माछेवाङ लामाले लार्केपास गर्न हिँडेका पर्यटक हिमपातले गर्दा साम्दो गाउँमा रोकिएका बताए।

‘साम्दोमा रहेका होटल जम्मालमा १४ जना पर्यटकले आश्रय लिएर बसिरहेका छन्,’ होटलका सञ्चालक निमादोर्जे लामाले भने, ‘होटल याक र धर्मशालामा गरी थप नौ जना पर्यटक लार्केपासतर्फ जान नसकी रोकिएका हुन्।’ पर्यटक जोखिम मोलेर पदयात्रा गर्न नचाहने भएकाले होटलमा आश्रय लिएर बसेका उनले बताए।

अहिले त्यस क्षेत्रमा जमिनबाट करिब १० इन्चजति बाक्लो हिउँ जमेको स्थानीयवासी वीरबहादुर लामाले जानकारी दिए। बाक्लो हिमपातका कारण अत्यधिक चिसो बढेको र जनजीवन प्रभावित भएको उनको भनाइ छ।

तत्कालै हिमपात रोकिने कुनै अवस्था नरहेकाले पर्यटक अझै केही दिन साम्दोमा क्षेत्रमा रोकिनुपर्ने हुनसक्ने अनुमान गरिएको छ। विशेषगरी बालबालिका र वृद्धवृद्धा चिसोका कारण घरबाहिर निस्कन नसक्नुका साथै दैनिक काम गर्न र स्थानीवासीलाई घाँसदाउरा गर्न कठिनाइ भएको लामाले बताए।

१६ फागुन, हेटौंडा । धादिङमा बागमती प्रदेश स्तरीय पहिलो साहित्य महोत्सव सुरु भएको छ । महोत्सवको बागमती प्रदेश प्रमुख दीपकप्रसाद देवकोटाले उद्घाटन गरे ।

प्रदेशको संस्कृति तथा पर्यटन मन्त्रालयको आयोजना, नीलकण्ठ प्रज्ञा प्रतिष्ठान र नीलकण्ठ नगरपालिकाको सहआयोजनामा स्थानीय स्तरमा सामाजिक संघसंस्थाहरूको सहजीकरणमा दुई दिने प्रदेश स्तरीय साहित्य महोत्सव सुरु भएको हो ।

शुक्रबार धादिङबेसीमा आयोजित महोत्सवलाई सम्बोधन गर्दै प्रदेश प्रमुख देवकोटाले साहित्य मानव समाजको ऐना भएको बताउँदै न्याय, चेतना परिवर्तन र रुपान्तरणको उत्प्रेरणा पनि रहेको बताए ।

देवकोटाले साहित्य र कला, खुसी र समृद्ध जीवनको आधार भएको उल्लेख गरे ।

मानव मानवबीचका द्वन्द्व घटाएर प्रेम, मानवता, एकता र सौहार्दताको बीजारोपण गर्ने महत्त्वपूर्ण विधा साहित्य रहेको उनको भनाइ छ ।

साहित्य मानव मस्तिष्कको उपजको रूपमा लेखनमात्र नभएर भावना, संवेदनासमेत भएको उनले बताए ।

कला र साहित्य मौन रहेर होइन, बोलचाल र प्रस्तुतिमा हुनुपर्ने बताउँदै इतिहासका कालखण्डमा साहित्यको योगदानलाई बिर्सनु नहुने देवकोटाले स्पष्ट पारे ।

राणा विरोधी आन्दोलन, पञ्चायत विरोधी वा निरंकुशता विरुद्ध आन्दोलनमा साहित्यिक कलमले चेतना, जागरुकता र आन्दोलनको आँधीबेहरी सृजना गरेको उनले समरण गरे ।

कार्यक्रममा संघीय सरकारका कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री रामनाथ अधिकारीले साहित्यले सम्राटहरूलाई समेत नाङ्‍गो पार्ने शक्ति हुने बताए ।

नेपाली कांग्रेस बागमती प्रदेश संसदीय दलका मुख्य सचेतक गोविन्द लम्साल, नीलकण्ठ नगरपालिकाका प्रमुख भीमप्रसाद ढुंगाना, प्रमुख जिल्ला अधिकारी सुमन घिमिरे, नीलकण्ठ प्रज्ञा प्रतिष्ठानका अध्यक्ष बद्री दहाल लगायतले भाषा, साहित्य कला, संस्कृतिको जगेर्ना गर्न प्रदेश सरकारले विधागत रूपमा सघाउनु पर्नेमा जोड दिए ।

महोत्सव शनिबारसम्म चल्ने छ ।

The Hamro Patro app is now separately available for download. The app first launched inside Hamro Pay is now standalone on Play Store and will soon launch on iOS too. The digital wallet allows utility payments, mobile top-ups, Bluebook renewal (it didn’t work on mine while writing this article), etc., but it also has some unique features such as Split Pay, which allows you to ask for money on the app. In this post, we discuss the Hamro Pay app, its main features, and its future.  

Hamro Patro App is now a dedicated platform

Hamro Pay was first launched inside the Hamro Patro app. It is still available there. However, now, the app has started its journey by itself. The fast-growing digital wallet is one of the major ventures of Hamro Patro Inc. Starting with 10.03.1, the app became available as a standalone app on Google’s Play Store and will hit iPhones soon.

The wallet’s new journey indicates broader plans for the app. The digital wallet industry is crowded, and only a handful are doing well, including eSewa, Khalti, IME Pay, etc. However, staying in-app could have posed an issue with its authenticity and uniqueness. So, the company brought it as a separate app for smartphone users. Also, it is more convenient for users to simply download the Hamro Patro App to use its digital wallet services instead of opening the Hamro Patro app.

But despite the developments, the Hamro Pay app has the same features that it has within the Hamro Patro app. Below the post, we discuss the main features of the Hamro Pay app, user interface, options, etc.

Hamro Pay user interface

The Hamro Pay app’s user interface is clean and user-friendly. It’s characterized by a simple yet beautiful layout. Most of the key services are placed on the home page. The bottom tab features more options, which are also easy to navigate. The combination of white and red colors also complements its original theme and Hamro Patro roots.

Essentially, the app feels very lightweight and smooth. As a user myself, I found it very convenient to go through the options and use them. Plus, the ability to check transaction history, transaction by category, etc. helps me get a clear view of my spending patterns. I can also sort out my own spending behavior, thanks to these features.

Hamro Pay Features

Easy login

It’s very easy to log in. You can log in to the Hamro Pay app using your Google or Facebook account. If you have fast data or a WiFi connection and, of course, either of the accounts, then it’s super easy to log in to the app. But of course, don’t forget to update your KYC for the complete financial services you get on the app.

Easy interface for payment options

The Hamro Pay app lets you pay your electricity, internet, TV, insurance, bills, etc. You can also book flight tickets and bus tickets and pay your education fee for select institutions. All these payment options are found on the home page. As the app opens, you see these options, which is very convenient and satisfying.

You can also minimize the options to view less. However, it’s better to keep all these options in full view.

Check out: Digital Transaction Limit in Digital Wallets in Nepal

Split Money and Ask Money

Other key Hamro Pay app features are Split Money and Ask Money. Split Money lets you and your peers split the money to pay off a bill. Suppose you are in a restaurant and want to share the bill. You can use this feature to contribute your share to the bill payment.

You can also ask for money from another user. To ask for funds from another, you need to enter their mobile number and other details to authenticate user Identity. Having an option to ask for some funds in need is very handy. Of course, I can withdraw money from my bank account, but for me, being able to ask for some money quickly from another friend is quite convenient.

Besides, you can see your receivable and payable amount under their dedicated options.

Transaction history

Another useful Hamro Pay feature is a facility to see our transaction history. The feature lets you check your payment history per month. You can see the time of the transaction and the remarks you entered.

Furthermore, you can also see your expenses by category in Analytics. It helps you see what you have spent your most money on. This could also help you with financial management. Seeing what takes most of your money is quite helpful.

Customer service

What I also like is Hamro Pay’s apt facilitation for customer service. If you tap on More on the bottom left, you see Chat with Support, which lets you talk with the company’s representatives directly. You can see the representatives at the top. You can enter your message, check read receipts, and communicate with Hamro Pay.

Check and send your feedback

You can also send your feedback or see the trending issues other users have conveyed to the app. To send your feedback, you need to create an account. Then, you can give your feedback a title and write details. This lets you share what problems you have and get their comments on your feedback. It’s a user-centric feature and is fun, meaningful, and engaging.

Check: Top digital wallets in Nepal | Latest

Verdict on Hamro Pay app features and its future

Hamro Pay is light, smooth, and efficient. It doesn’t feel bulky or hard to navigate. So it makes using the app very convenient. However, the app could bring more features and payment services. I think event ticketing could be quite a useful feature for users. The options are huge there. But the app is still growing, so let’s cut it some slack.

But while using the Hamro Pay app inside Hamro Patro, the frequent ads will feel very intimidating. Of course, the Hamro Patro premium version gets rid of those intrusive ads, but not everyone would love to pay for a subscription. That’s one quibble, but it has a solution with a subscription to the Hamro Patro app.

But broadly speaking, the future looks exciting and challenging for Hamro Pay. The industry has so far been dominated by eSewa, Khalti, IME Pay, etc. Reportedly, Khalti and IME Pay are merging to make the country’s largest digital wallet app. If true, it could also affect Hamro Pay’s influence. But time will tell. So far, Hamro Pay seems to be on the right path.

What do you think of Hamro Pay’s features and potential in nepal’s fintech industry? Does it hold weight in the industry that’s within the grasp of a few traditional players? Do share your opinion in the comment section below.

गोरखाको दुई प्रमख धार्मिक पर्यटकीय गन्तव्यलाई जोडेर जिल्लाको पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि मनकामनाबाट गोरखकाली मन्दिरसम्मको पदयात्रा आजदेखि सुरु भएको छ। गोरखा नगरपालिका र सहिद लखन गाउँपालिकाको सहयोगमा रोटरी क्लब अफ गोरखाको आयोजनामा पदयात्रा सुरु गरिएको हो।

‘मनकामनाबाट गोरखकालीसम्मको पदमार्गलाई स्थापित गर्न सकियो भने मनकामना मन्दिर आउने भक्तजन गोरखकालीसम्म पुग्ने अवस्था सृजना हुन्छ,’ क्लबका अध्यक्ष विनोदकुमार बस्न्यातले भने, ‘यसले गोरखाको पर्यटन प्रवर्द्धनमा थप टेवा पुग्नेछ।’ पदयात्राले पदमार्गको पहिचानका लागि मद्दत पुग्ने विश्वास लिइएको उनले बताए।

मनकामना मन्दिरसम्म आउने धार्मिक पर्यटकलाई गोरखकालीसम्म पुर्याउनका लागि पदयात्राको महत्व रहेको गोरखा नगरपालिकाका प्रमुख कृष्णबहादुर रानामगरले बताए। उनका अनुसार उक्त पदमार्गमा मुलुकको प्रसिद्ध धार्मिक पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा रहेको मनकामना मन्दिर, बक्रेश्वरी मन्दिर, शिद्धलखन थापाको गुफा, नेपालका प्रथम सहिद लखन थापाको जन्मथलो, काउँले भङ्गार, कुहिरेभिर हुँदै गोरखकाली मन्दिर पुग्न सकिन्छ।

‘मुलुकभरका नागरिक नेपाल एकीकरणको इतिहास बुझ्न एकपटक गोरखा आउनुपर्छ,’ उनले भने, ‘हामीले गोरखा भ्रमण वर्षको घोषणा गरेर यहाँको पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि योजना बनाएर पनि काम गरिरहेका छौँ।’  

पदयात्रामा निस्किएको टोली आज सहिद लखन गाउँपालिकामा बास बसी शनिबार गोरखकाली मन्दिरमा पुगेर यात्रा समापन गर्नेछ। क्लबले सन् २०१९ देखि हरेक वर्ष मनकामनाबाट गोरखकाली मन्दिरसम्म पदयात्रा गर्दै आएको छ। रासस

१६ फागुन, काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल, नेपालले २८ जना प्रहरी निरीक्षक माग गरेको छ ।

शुक्रबार एक सूचना जारी गरी ८ जना कानुनतर्फ र २० जना लेखातर्फ प्रहरी निरीक्षक माग गरेको हो ।

सशस्त्र प्रहरी बल, नेपालको प्रधान कार्यालयले फागुन १८ गतेदेखि चैत १९ गतेसम्म दरखास्त दिन सक्ने व्यवस्था मिलाएको छ । अनलाइनमार्फत दरखास्त दिए पनि चैत २२ गतेसम्म भौतिक रुपमै उपस्थित भएर सक्कलै दरखास्त बुझाउनुपर्ने मानवस्रोत विभागले जनाएको छ ।

Ncell has launched renewal pack for its users to provide data, voice, SMS packs at affordable rates. Plus, you get many benefits while subscribing to this special pack. Please find the details of Ncell renewal pack along with its price, validity and benefits.

First, the best part of this pack is that it gets renewed automatically without the need to dial anything after the first time. All you need to do is select the pack of your choice, subscribe and it is subscribed automatically after the validity period which is 30 days.

Do read: How to get choice number in Ncell?

Ncell Renewal packs

With the Ncell renewal pack, you get unlimited YouTube data and Night data as a special benefit in addition to the separate data volume for other usage. You have several monthly packs starting from Rs 399 to Rs 1499. The pack differs on the data volume, talk time and SMS resources. The more the price, more volume you get.

Another great feature of this renewal pack is that your unused data, voice minutes and SMS will be carried or rolled over to the next subscription month. So that it ensures your hard-earned money bought resources are not wasted.

Among the three categories of the Ncell renewal pack, you have “Best renewal pack” which are Rs 399, Rs 499 and Rs 599. With which, you get 8GB, 12GB and 20 GB data respectively. Plus, you have 399, 499 and 599 minutes of all net calls while SMS resources are 39, 49 and 59 respectively.

Likewise, the second category “Unlimited Renewal pack” comes at Rs 799, 999 and 1499. The data volume comes in at 30GB, 50GB and 100GB while voice minutes are unlimited all net and SMS resources lies at 79, 99 and 149 for all network.

Finally, the third category of Ncell renewal pack called “Data and Voice Only” product which also have the renewal option. The voice products range from Rs 199 to Rs 449, and the data product starts from Rs 299. More details on it after it becomes available or dial Ncell subscription as described below.

Do read: VoWifi in Nepal with Ntc and Ncell, how to subscribe?

How to subscribe Ncell renewal packs?

To subscribe the Ncell renewal pack, you need to

• Dial *123*9# and select the pack of your choice for automatic renewal every month.
• Or you can even choose to subscribe by visiting Ncell centers.

Don’t miss: How to transfer balance in Ntc and Ncell?

How to deactivate Ncell renewal packs?

To deactivate the already subscribed Ncell renewal packs, you need to

• Dial *9005# USSD code
• Or you can use the Ncell app for unsubscription

Ncell has also set the limit on accumulating the carry over resource. The maximum data, voice and SMS that can be accumulated are 200 GB, 2000 minutes call and 2000 SMS.

You also need to maintain the balance to auto-renew products on your prepaid SIM card.

Tell us what you think of the Ncell renewal pack as part of its Sadhain ON family. Let us know about it in the comment section or our Facebook page.

२६२ औं नेपाली सेना दिवसको अवसरमा, लन्डनस्थित नेपाली दूतावासले बुधबार साँझ एक भव्य समारोहको आयोजना गरेको छ। उक्त समारोहमा बेलायती सेनाका प्रधानसेनापति जनरल सर रोली वाकर, बेलायतका लागि नेपाली राजदूत चन्द्रकुमार घिमिरेसहित विभिन्न क्षेत्रका १५० भन्दा बढी अतिथिहरूको उपस्थिति रहेको थियो। 

कार्यक्रममा बोल्दै राजदूत घिमिरेले नेपाली सेनाको गौरवशाली इतिहास र स्थायी विरासतको स्मरण गरे। उनले नेपालको सार्वभौमसत्ता, क्षेत्रीय अखण्डताको रक्षा, राष्ट्रिय हितको संरक्षण र प्रवर्द्धनमा नेपाली सेनाको योगदान र सम्पूर्ण मानवताको बृहत्तर हितको सेवा गर्ने प्रतिवद्धतामाथि पनि जोड दिए। यो दिवसले नेपाल र बेलायतबीचको सैन्य र कूटनीतिक सम्बन्धलाई अझ सुदृढ बनाउने विश्वास समेत उनले व्यक्त गरेका छन्। 

राजदूत घिमिरेले ब्रिटिश सेनामा सेवा गर्ने गोर्खाहरूको अनौठो परम्परामाथि पनि प्रकाश पारे। उनका अनुसार गोर्खाहरू दुई शताब्दीभन्दा बढी समयदेखि दुई देशहरू बीचको स्थायी र दृश्यात्मक सम्बन्धको रूपमा रहिआएका छन्। नेपाली सेनाको सम्मानित इतिहास र ब्रिटिश सेनासँगको यसको लामो समयदेखिको सम्बन्धलाई सम्झदै, राजदूतले नेपाल र नेपाली सेनालाई निरन्तर सहयोग गरेकोमा बेलायती सरकारलाई धन्यवाद पनि दिए।

कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि तथा बेलायती सेनाका प्रमुख जनरल सर रोली वाकरले नेपाली सेना र बेलायती सेनाबीचको लामो समयदेखिको सम्बन्धप्रति खुशी व्यक्त गरे। उनले नेपाली सेनाको समर्पण, बफादारी र व्यावसायिकताको प्रशंसा गर्दै भविष्यमा थप सहकार्य र सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त पनि गरेका छन्। सन् २०२५ मा नेपाल र बेलायतबीचको सैन्य सहकार्यले नयाँ उचाइ हासिल गर्न सक्ने आशा पनि व्यक्त गरेका छन्।

काठमाडौं । शिवम् सिमेन्ट्स लिमिटेड ‘अवार्ड्स फर कर्पोरेट एक्सेलेन्स २०२४ इन म्यानुफ्याक्चरिङ क्याटगोरी’ बाट सम्मानित भएको छ ।

काठमाडौंमा १३ फागुनमा आयोजित कर्पोरेट क्लब नेपाल प्रालि दि एचआरएम अवार्ड फर कर्पोरेट एक्सेलेन्स कार्यक्रममार्फत शिवम् सिमेन्टले उक्त अवार्ड पाएको हो ।

कार्यक्रममा फरक फरक विधामा विभिन्न कम्पनी तथा संस्थालाई अवार्ड प्रदान गरिएको थियो ।

उत्कृष्ट उत्पादनमूलक उद्योगको रूपमा स्थापित शिवम् सिमेन्ट लिमिटेडले विगतका दिनमा समेत विभिन्न अवार्डहरू प्राप्त गरिसकेको छ ।

Nepal Rastra Bank (NRB) has set an electric vehicle aka EV loan-to-value ratio to 60 percent. From now on, banks and financial institutions (BFIs) will need to invest 60% in EV loans. The bank made the arrangement during its mid-year financial assessment.

The new loan-to-value ratio in EVs applies to all EVs bought by customers for their personal and business uses. The decision has left the industry stakeholders bemused and described that it was against the government’s policy to promote electric vehicles.

Check out: Best Electric Cars Price in Nepal | February 2025 Update

NRB increases ev loan-to-value ratio in Nepal

The decision to set EV loan-to-value at 60% means EV buyers will now need to pay 40% in downpayment. Previously, the threshold was 80% which allowed prospective buyers to only pay 20% in down payment. That means banks and financial institutions could invest up to 80%. So, NRB increased the loan-to-value ratio by 20%.

However, NRB has made it slightly more flexible for combustion engine vehicles. In its monetary policy mid-year assessment, the central bank increased the ratio to 60%. That means BFIs can invest 60% in tailpipe vehicles. Previously, the ratio stood at 50%. So, if you were to buy a gas-powered vehicle, you can now pay a down payment of 40% only. That’s a slight relief coming from 50% previously.

Don’t miss: Electric Vehicles Tax in Nepal: Latest Details

EV industry affected!

NRB’s 60% loan-to-value ratio on EVs could affect the EV industry. Industry experts say that increasing the limit could impact potential buyers’ decision to buy an EV. The banks’ feasible financial services were one of the reasons to buy an EV in Nepal. But customers need to pay 40% in down payment could hurt their pockets.

The decision likewise has drawn strong opposition from the industry. National Automobile Dealers Association (NADA) hosted a press conference in which, the prominent auto body called on the government to reinstate the previous loan-to-value ratio.

Nepal is seeing a growing number of EV brands competing in the auto market. On the other hand, the government is also seemingly promoting the shift to eco-friendly transport. But having to pay 40% upfront could force customers into reconsideration.

At the same time, vehicles with Internal Combustion Engines (ICE) could find some relief with the new policy with a 60% loan-to-value ratio set on BFIs.

Check out: Tata Tiago EV 2025 Facelift specs price in Nepal

Are you concerned with the new EV loan-to-value ratio set by NRB? Will it possibly hurt the customers considering buying an EV? Share your opinion in the comments below.

सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री पृथ्वी सुब्बा गुरूङले साहित्य परिवर्तनको सम्वाहक रहेको बताएका छन्।  ‘बुकवर्म फाउण्डेशन’को आयोजनामा आजदेखि पोखरामा सुरू भएको १२औँ नेपाल साहित्य महोत्सवको उद्घाटन गर्दै उनले साहित्य अभिव्यक्तिको सशक्त माध्यम भएको बताए।

भूपि शेरचनको कृति ‘घुम्ने मेचमाथि अन्धो मान्छे’ पढेर आफू क्रान्ति र परिवर्तनप्रति आकर्षित भएको सञ्चारमन्त्री गुरूङले बताए। उनले बुकवर्मले आयोजना गर्दै आएको साहित्य महोत्सव बहुआयमिक कार्यक्रम रहेको बताए।

‘यहाँ समाज, संस्कृति, अर्थतन्त्र, राजनीतिलगायतका विषयमा विचार–विमर्श हुन्छ, यसबाट सामाजिक रूपान्तरणमा योगदान पुग्छ’, सञ्चारमन्त्री गुरूङले भने,’यो अन्यभन्दा नितान्त नौलो र सिर्जनशील कार्यक्रम हो ।’ उनले नयाँ पुस्तालाई अनुसन्धान र सिर्जनशीलतातर्फ आकर्षित गर्नुपर्ने बताए।

सञ्चारमन्त्री गुरूङले पुस्तक पढ्ने संस्कृतिलाई बढाउनुपर्ने बताए। पोखरामा पर्यटकीय गतिविधि बढाउन यस्ता मेला–महोत्सवबाट सघाउ पुग्ने उनको भनाइ थियो ।

फेवाताल किनारको बाराहीघाट मैदानमा चार दिनसम्म चल्ने उक्त साहित्य महोत्सवको उद्घाटनसत्रमा प्राध्यापक तथा अर्थशास्त्री महेन्द्र पी लामाले प्रवचन दिएका थिए। महोत्सवमा नेपाल तथा अन्य मुलुकका गरी दुई सयभन्दा बढी साहित्यकार, राजनीतिज्ञ, लेखक, कलाकार, पत्रकारलगायतको उपस्थिति रहनेछ ।

१५ फागुन, फुङ्लिङ। ताप्लेजुङको वनपाखामा गुराँस फुल्न थालेको छ। गुराँसको यो रङ्गीन छटा सौन्दर्य मात्र होइन, पर्यटन प्रवर्द्धनको सम्भावित अवसर पनि हो । हरेक वर्षजस्तै यसपटक पनि गुराँस फुलेसँगै यहाँका स्थानीय व्यवसायी र पर्यटनसँग सम्बन्धित व्यक्ति आशावादी देखिन्छन्।

समुद्र सतहबाट तीन हजार मिटर उचाइमा अवस्थित सुकेटार विमानस्थल आसपासका क्षेत्रमा गुराँस फुलेर वनजङ्गल राताम्य देखिन्छन् । यसले प्रकृति प्रेमीलाई लोभ्याउँछ, बरु पर्यटन उद्योगसमेतमा सकारात्मक प्रभाव पार्छ । गुराँस फुल्ने मौसममा व्यापार बढ्ने स्थानीयको भनाइ छ ।

गुराँस हेर्नका लागि मानिस टाढा–टाढाबाट आउँछन् । यहाँ आउनेहरू गुराँससँग रमाउने मात्र नभई सोही कारणले व्यवसायलाई पनि टेवा पुगेको छ । गतवर्ष भन्दा यस वर्ष केही समय छिटो गुराँस फुलेको फुङ्लिङ नगरपालिका–७ का एलबी राईले बताए ।

गुराँस फुल्न थालेपछि सामाजिक सञ्जाल पनि रङ्गीन बन्न थालेका छन्। मानिसले गुराँससँग खिचिएका तस्बिर सामाजिक सञ्जालमा चर्चित बन्दै गएका छन् । कतिपय पर्यटक यहाँ गुराँस हेर्न मात्र होइन, प्राकृतिक सौन्दर्यसँग रमाउन पदयात्रा गर्न रुचाउँछन्। यस्ता गतिविधिले पाथीभरा क्षेत्रको पर्यटन प्रवर्द्धनमा सहयोग पुगेको स्थानीय बताउँछन् ।

गुराँस सुन्दरता प्रदर्शनका लागि मात्र सीमित छैन । यसका औषधीय गुण पनि छन् । गुराँसका पात, बोक्रा र फूललाई विभिन्न औषधिमा प्रयोग गरिन्छ ।

स्थानीयस्तरमा गुराँसको अचार, सर्वत, रक्सी उत्पादन गरेर आर्थिक गतिविधि बढाउने पहल भइरहेको छ । ताप्लेजुङमा विगतका तुलनामा अलिक छिटै गुराँस फुल्नथालेका फुङ्लिङ–९ का स्थानीय लेकाली कान्छा मुक्कुमले बताए ।

गुराँसलाई अझ व्यवस्थित ढङ्गले संरक्षण गर्दै पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न सकिने मुक्कुमले बताए । सरकार तथा सरोकार भएका निकायले गुराँस उद्यान स्थापना गरी यसको व्यावसायिक उपयोगमा जोड दिनुपर्नेमा उनले जोड दिए।

नेपालमा पाइने ३२ प्रजातिका गुराँसमध्ये ताप्लेजुङ, तेह्रथुम र सङ्खरसभा जिल्लाको सङ्गमस्थल तीनजुरे मिल्के २८ प्रजातिका पाइन्छन्। ताप्लेजुङको पाथीभरा क्षेत्रमा २६ प्रजातिको गुराँस पाइने तथ्याङ्क रहेको संरक्षण क्षेत्रमा लामो समयदेखि काम गर्दै आएका हिमाली संरक्षण मञ्च संस्थाका कार्यक्रम संयोजक रमेश राईले बताए ।

‘पाथीभरा क्षेत्र गुराँससँगै पर्यटनका लागि उत्कृष्ट सम्भावना बोकेको गन्तव्य बन्न सक्छ । यहाँको प्राकृतिक सौन्दर्य, विशेष गरी वसन्त ऋतुमा फुल्ने गुराँसका विभिन्न प्रजाति, पर्यटकलाई लोभ्याउने प्रमुख तत्व हुन सक्छन्’, उनले भने ।

स्थानीय निकाय, पर्यटन व्यवसायी, तथा सरकारको सहकार्यमा प्रभावकारी प्रचारप्रसार, पूर्वाधार विकास र दिगो पर्यटन रणनीति लागू गर्न सकियो भने यो क्षेत्र गुराँस पार्कको रूपमा विकास गरी पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न सकिने उनको भनाइ छ ।

#Mahendra Morang Adarsa Campus

१५ फागुन, टीकापुर । कैलालीको टीकापुर–८ वनगाउँको पूरै गाउँ तरकारीखेतीमा लागेको छ । सुरुका दिनमा आफ्नै उपभोगका लागि तरकारी उत्पादन सुरु गरेको भए पनि पछिल्लो समय उनीहरु व्यावसायिक भएका छन् ।

तरकारीले बजार पाउन थालेपछि उनीहरु व्यावसायिक खेतीमा लागेको बताउँछन् । ‘हाम्रो पूरै गाउँ तरकारीखेतीमा लागेको छ’, स्थानीय तीर्थ चौधरीले भने, ‘थोरै धेरैको कुरा हो तर सबैजसो तरकारी खेतीमा लागेका छन् ।’

उनका अनुसार गाउँमा करिब सय घर छन् ती सबैले मौसमी र बेमौसमी खेती गर्न लागेका हुन् । यतिखेर त्यस गाउँमा खुर्सानी, टमाटर र गोभी उत्पादन भएको देख्न पाइन्छ । टमाटर र गोभीले खासै मूल्य नपाएको किसानको गुनासो छ । टमाटर प्रतिकिलो १०, काउली २० मा प्रतिकिलो र खुर्सानी ७० मा थोक मूल्यमा लिने गरेको उनीहरुको भनाइ छ ।

खुर्सानीले सुरुमा मूल्य नपाए पनि अहिले राम्रो मूल्य पाएको किसान तीर्थले बताए । ‘तरकारीमा राम्रो आम्दानी लिनका लागि अरुको उत्पादनभन्दा पहिला उत्पादन हुनुपर्छ’, चौधरीले भने, ‘काउली र टमाटर सबैसँग भएकाले मूल्य खासै छैन तर सुरुमा उत्पादन गर्नेले धेरै मूल्य पाएका थिए ।’

मौसमी तरकारीखेती गर्दै आएका किसानले मौसमीभन्दा बेमौसमी तरकारीले मूल्य पाउने कुरा बुझेपछि बैमौसमी तरकारी उत्पादन गर्न आकर्षित भएका छन् । समयभन्दा छिटो उत्पादन गर्दा राम्रो मूल्य पाइन्छ र सबैको उत्पादन भएपछि बजार मूल्य पाइँदैन भन्ने कुरा सबैले बुझ्दै गएको स्थानीय मानबहादुर चौधरीले बताए । किसानले पाँच कट्ठादेखि एक बिघासम्म तरकारीखेती गर्दै आएका छन् ।

राजापुर र टीकापुर बजारमा तरकारी खपत हुन् थालेपछि त्यस गाउँका किसान तरकारीखेतीमा हौसिएको मानबहादुरले बताए । ‘हाम्रो उत्पादन भएको तरकारी बर्दियाको राजापुर र टीकापुरका थोक व्यापारीले खरिद गर्ने गरेका छन्’, चौधरीले भने, ‘गाउँमै आएर तरकारी किन्ने गरेका छन्, कतिपयले आफैं हाटबजारमा लगेर बिक्री गर्ने गरेका छन् ।’

कात्तिकमा लगाएको तरकारी पुस महिनाबाट बिक्री गर्न तयार भएको चौधरीले बताए । ‘कात्तिकमा लगायौँ, ढिलो भएकाले उत्पादन पनि ढिलो हुँदा खासै मूल्य पाइएन’, चौधरीले भन्नुभयो, ‘गाउँ पूरै तरकारीखेतीमा लागेकाले तरकारीका थोक व्यापारीलाई पनि सहज भएको छ ।’

तरकारीका थोक व्यापारी वनगाउँमा तरकारी पाइन्छ भनेर ढुक्क भएर आउने गरेको स्थानीयको भनाइ छ । किसानले आफ्नो बिक्री भएपछि अर्को छिमेकीको बिक्रीमा सघाउने गरेका छन् । उत्पादन भएको तरकारी लगभग बिक्री भएको अवस्था छ । यसरी तरकारीको आम्दानीले सामान्य खर्च धान्न सजिलो हुने गरेको भौना चोधरीले बताइन् ।

चौधरी गाविसका पूर्वउपाध्यक्ष समेत हुन्।  उसो त उनीहरु धान र गहुँ खेती पनि गर्छन् । बाढी ग्रस्त क्षेत्र भएपनि त्यो गाउँ तरकारीमा आत्मनिर्भर भनेर चिनिन थालेको छ । ‘गाउँ पूरै तरकारीमा लागेको हुँदा युवा र महिला पनि आफ्नो पकेट खर्च निकाल्न तरकारीखेतीमा लागेको पाइन्छ’, भौनाले भनिन्, ‘आधुनिक बीउ पाइने र टनेलमार्फत खेती गर्दा बेमौसमी खेतीगर्न सजिलो भएको छ ।’