३ वैशाख, गैंडाकोट । लाइनमा उभिएका छन्, माओवादीका पूर्व लडाकुहरू । कसको जिम्मेवारी के, कहाँनेर कसले नेतृत्व गर्ने ? निर्देशन दिइरहेका छन्, पूर्वब्रिगेड कमाण्डर टुकबहादुर थापा (अर्जुन) ।

‘सुप्रिमो र लालसेना प्रमुख आउँदा सुरक्षामा कुनै पनि कमी नहोस्,’ अर्जुनले निर्देशन र व्यवस्थापनको जिम्मेवारी सम्झाइरहेका थिए ।

नयाँ वर्षको दिन नवलपुरको गैंडाकोट–५ ओम शान्ति चोकमा देखिएको दृश्य हो यो ।

पार्टीको जागरण अभियानका लागि माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड नेतृत्वमा पार्टी पदाधिकारी आउँदै थिए । अभियानमा पूर्वउपराष्ट्रपतिबाट पार्टी उपाध्यक्ष बनेर राजनीतिमा फर्किएका तत्कालीन जनमुक्ति सेना प्रमुख नन्दबहादुर पुन (पासाङ) पनि औपचारिक रूपमा जोडिएका थिए ।

देशकै दोस्रो वरियताको सम्मानित पद उपराष्ट्रपतिको कार्यकाल सकिएपछि सक्रिय राजनीतिमा आउन चाहेका पासाङ पार्टीको जिम्मेवारी पाएपछि पुनः ‘जनतासँग जोडिन’ सडकमा आउँदै थिए । पूर्वउपराष्ट्रपति पासाङपछि पूर्वराष्ट्रपति विद्या भण्डारी पनि राजनीतिमा फर्किने संकेत गरिरहेकी छन् । यसलाई कतिपयले आलोचना गरे पनि पासाङ भने गलत रूपमा व्याख्या गरिएको बताउँछन् ।

उनीहरूको सुरक्षाका निम्ति पूर्वजनमुक्ति सेना यसरी तयार हुँदै थिए, मानौं सशस्त्र संघर्षमा कुनै युद्धको तयारी हुँदैछ । तर, त्यो तयारी जनतासँग जोडिनका निम्ति माओवादीले गरिरहेको हुलाकीमार्ग केन्द्रित तराई–मधेस जागरण अभियानको थियो ।

शान्ति प्रक्रियापछि लगातार सत्तामा रहेको माओवादी अहिले कांग्रेस–एमाले मिलेपछि प्रतिपक्षमा पुगेको छ र जनतासँग सम्बन्ध सुधार्ने प्रयासमा पूर्वदेखि पश्चिमसम्मको यात्रामा निस्किएको छ । लगातार सत्तामा माओवादी जनताको घरदैलोमा फर्किंदा देशको दोस्रो सर्वोच्च पदमा पुगेका पासाङ पनि सक्रिय हुँदै सडक निस्किदा रोचक दृश्य देखिएका छन् ।

गत चैत ८ गते चितवनमा रोकिएको अभियान नयाँ वर्षकै दिन गैंडाकोटबाट सुरु हुँदा ‘पूर्व जनमुक्ति सेना’को पोशाक लगाएरै अध्यक्ष प्रचण्ड र तत्कालीन माओवादी सेना प्रमुख पासाङको स्वागत तथा सुरक्षामा ‘लालसेना’ तैनाथ थिए ।

जनमुक्ति सेनाका पूर्व बिग्रेड कमाण्डर अर्जुनको नेतृत्वमा नवलपुरमा संगठित पूर्वजनमुक्ति सेनाले व्यवस्थापन सम्हालेको थियो । सुरक्षामा पनि सघाएको थियो ।

प्रचण्ड, पासाङ, पूर्व सभामुखसमेत रहेका अर्का उपाध्यक्ष अग्नि सापकोटा, पूर्व डेपुटी कमाण्डर चन्द्रप्रकाश खनाल (बलदेव), महेश्वर गहतराज सहितका नेतालाई सुरक्षा घेराभित्र राख्ने, पार्टी निर्देशनअनुसार भेट्ने दिने/नदिने, उनीहरूको खाने/बस्नेलगायतको काम पूर्वजनमुक्ति सेनाका सदस्यहरूले सम्हालेको छन् । आफ्नो पूर्वकमाण्डर पासाङ सडकमा आउँदा पूर्व लडाकु सेना पनि उत्साही देखिन्थे ।

सडकमा उत्रिएका पूर्वजनमुक्ति सेनालाई अघिपछि लगाएर ‘सुप्रिमो’सँग काँध जोडेर पूर्वउपराष्ट्रपति पासाङले गैंडाकोडबाट राजनीतिक अवतार प्रस्तुत गरे । गैंडाकोटबाटै उनले सन्देश दिएका छन्, ‘लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमात्र नेपाली जनताको चाहना होइन, यसलाई समाजवादी गणतन्त्रमा रुपान्तरित गर्नुछ । अहिले गणतन्त्रकै रक्षाका लागि सडकमा आउनुपर्‍यो ।’

उपराष्ट्रपतिको कार्यकाल सकिएसँगै सक्रिय राजनीतिको चाह राखेका पासाङले चैत १८ र १९ गते बसेको पदाधिकारी बैठकबाट मात्र उपाध्यक्षको जिम्मेवारी पाएका थिए । उनलाई विशेष जिम्मेवारी भन्दै आर्थिक उत्पादन संयन्त्रको इन्चार्जको जिम्मेवारी पनि दिइएको छ ।

जिम्मेवारी पाएपछि नयाँ वर्षसँगै पश्चिम ताकेर प्रचण्डसँगै जागरण अभियानमा निस्किएका छन् पासाङ, जहाँ उनले युद्धकालमा थुप्रै आक्रमण र युद्ध जितेका थिए । अहिले तिनै पूर्व लडाकुलाई अगाडि–पछाडि लगाएर पासाङ राजनीतिक नेताका रूपमा सडकमा उत्रिएका छन् ।

आफ्नो विश्वासपात्र पासाङलाई उत्तराधिकारीको सूचीमा थपेर प्रचण्ड पनि उत्साहका साथ जागरण अभियानमा निस्किएका छन् । पासाङलाई राजनीतिमा फर्काएर प्रचण्डले रोल्पा, रुकुमजस्ता सशस्त्र संघर्षका थातथलोलाई जोगाइराख्ने रणनीतिमा छन् ।

माओवादी उर्बर भूमि मानिने त्यस क्षेत्रमा पासाङको सक्रियताले पकड अझ बलियो बनाउने विश्वास प्रचण्डको छ भने पार्टी नेतृत्वमा पनि अब स्वाभाविक हिसाबले अर्को दाबेदारको नाम प्रचण्डले थपेका छन् ।

पासाङ पूर्व शिक्षक हुन् । माओवादीले सशस्त्र संघर्ष थालेपछि उनी पूर्णकालीन भएका थिए । अत्याधुनिक हतियार बनाउने प्राविधिक ज्ञान र कौशल पासाङसँग रहेको र त्योबेला अरुलाई तुरुन्तै प्रभावित पार्न सक्ने क्षमता पनि उनमा रहेको उनलाई नजिकबाट चिन्नेहरू बताउँछन् ।

राजनीतिमा फर्किंदा छिन्नभिन्न बनेको पूर्वमाओवादी घटकसँगै विभाजित पूर्वलडाकुहरूलाई पनि सक्रिय राजनीतिमा ल्याउन सकिने विश्वास स्वयं पासाङकै पनि छ । ‘हिजो माओवादी आन्दोलन र संघर्षप्रति जुन खालको विश्वास र समर्पण थियो, गणतन्त्र रक्षाका निम्ति फेरि एकपटक जाग्ने छ,’ पासाङ भन्छन् ।

अभियानकै क्रममा सोमबार र मंगलबार प्रचण्ड, पासाङसहितका नेताहरूले पूर्वलडाकुहरूसँग पनि भेट गरेका छन् । मंगलबार कावासोतीमा भएको भेटघाटका क्रममा पासाङले अब फेरि एक पटक समाजवादी गणतन्त्रका निम्ति उठ्नुपर्ने बेला आएको बताएका थिए ।

पूर्वमाओवादी घटकलाई पनि एक ठाउँमा ल्याउने र त्यसको तयारी समाजवादी मोर्चा हुँदै संगठित हुनेगरी भइरहेको प्रचण्डको भनाइ थियो । उनले पूर्वजनमुक्ति सेनाकै कारण यो व्यवस्था आएको बताउँदै त्यसको रक्षाका निम्ति एक भएर लाग्न आह्वान गरे ।

नवलपुर यस्तो जिल्ला हो, जहाँ अहिले पनि ३ सयभन्दा बढी पूर्वजनमुक्ति सेना छन् । त्यहीँ अरुणखोलामा पूर्वलडाकुलाई क्याम्पमा राखिएको थियो ।

झ्याल्टुङ डाँडामा ४ नम्बर डिभिजन कार्यालय र हात्तिखोरमा बिग्रेड कार्यालय थियो । त्यहीँका बिग्रेड कमाण्डर रहेका अर्जुन आफ्ना पूर्व कमाण्डर पासाङ राजनीतिमा फर्किंदा पूर्वजनमुक्ति सेनामा उत्साह बढेको बताउँछन् ।

‘गणतन्त्र ल्याएको जनमुक्ति सेनाको इतिहास कसैले मेटेर मेटिँदैन । हामीलाई गर्व छ, ती दिन सम्झिएर,’ पूर्व जनमुक्ति सेना नेपाल ४ नम्बर डिभिजनको नेतृत्व सम्हालिरहेका थापा भन्छन्, ‘सुप्रिमो र सेनाप्रमुखको सुरक्षा गर्नु हाम्रो पनि दायित्व हो । सुप्रिमो कमाण्डर आउँदा हामीले नेतृत्व गर्नुपर्छ, अहिले गणतन्त्रमाथि प्रहार भएका बेला झनै हाम्रो दायित्व छ भनेर निस्किएका हौं ।’

जागरण अभियानका क्रममा गैंडाकोटमा ‘मर्निङ वाक’ गरेका पासाङको रफ्तार प्रचण्डको भन्दा तीव्र थियो । यस्तो देखिन्थ्यो, उपराष्ट्रपति हुँदा हिँड्न नपाएको मौका उनले अब पूरा गर्दैछन् । पूर्वजनमुक्ति सेना र नेताहरूसँग उनी जिस्किँदै, हाँस्दै हिँडिरहेका थिए ।

दुई दिनसम्म नवलपुरमा भएका कार्यक्रममा औपचारिक रूपमा मञ्चमा उभिएर नबोले पनि पासाङको सक्रियताले भने धेरै कुरा बोलिरहेको थियो ।

मर्निङवाककै क्रममा अनलाइनखबरसँग कुराकानी गर्दै पासाङले भने, ‘लोकतान्त्रिक गणतन्त्र हाम्रो अन्तिम लक्ष्य होइन, यसमा जे जति सरकारी मूल्य, मान्यता पद–प्रतिष्ठा हुन्छ, त्यो आफ्नो ठाउँमा छ तर मुख्य कुरा समाजवादी अभिभारा पूरा गर्नु हो । अनावश्यक तर्क, टीकाटिप्पणी गर्न जरुरी नै छैन । सबै समाजवादी यात्रामा लम्किने हो ।’

सरकारले संघीय संसदमा विचाराधीन रहेको विद्यालय शिक्षा विधेयक पारित गर्न वैशाख १२ गते संसद बैठक आह्वान गर्ने निर्णय गरेको छ।

मंगलबार प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले उक्त निर्णय लिएको हो।

शिक्षा विधेयक पारित गर्न आवश्यक समन्वय तथा सहजीकरणका लागि सरकार प्रतिबद्ध रहेको जनाउँदै मन्त्रिपरिषद्ले आगामी शुक्रबार दिउँसो १ बजे संघीय संसदको बैठक बोलाउने निर्णय गरेको हो।

बैठकपछि शिक्षामन्त्री विद्या भट्टराईले शिक्षक आन्दोलनप्रति सरकार संवेदनशील रहेको जानकारी दिइन्।

उनका अनुसार, नेपाल शिक्षक महासंघले उठाएका मागहरूको यथोचित सम्बोधनका लागि सरकार गम्भीर रेहेको र संवाद प्रक्रिया निरन्तर जारी छ।

एसइई उत्तरपुस्तिका परीक्षण, कक्षा १२ को राष्ट्रिय परीक्षा र नयाँ शैक्षिक सत्रका विद्यार्थी भर्ना जस्ता महत्त्वपूर्ण कार्यहरूलाई ध्यानमा राख्दै सरकारले जारी विरोध कार्यक्रम स्थगन गर्न आग्रह समेत गरेको छ। साथै, सबै शिक्षकहरूलाई आ-आफ्नो कार्यथलोमा फर्कन अनुरोध गरेको छ।

३ वैशाख, काठमाडौं । रामेछापबाट लुक्ला उडेको सीता एयरको जहाजमा प्राविधिक समस्या आउँदा काठमाडौं फर्काएर अवतरण गराइएको छ ।

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल स्रोतका अनुसार हायड्रोलिक समस्या देखिएपछि काठमाडौंमा अवतरण गराइएको हो । सो क्रममा त्रिभुवन विमानस्थलमा केही समय उडान अवतरण रोक्नु परेको थियो ।

हाइड्रोलिक समस्याका कारण जहाज धावनमार्गमा रोकिने हुन्छ । त्यसपछि जहाजलाई सुरक्षित रुपमा बाहिर निकालेर उडान अवतरण सुरु गरिएको छ ।

अहिले जहाजको प्राविधिक जाँच समेत भइरहेको बताइएको छ ।

नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले बर्दघाट नगरपालिका–१४ मा रहेको सहिद स्मृति सामुदायिक विकास केन्द्रको अवलोकन गरेका छन्।  

पूर्वप्रधानमन्त्री समेत रहेका दाहालले अवलोकनका क्रममा दाहालले सहिद सूर्य बिक्रम थापा ‘सलिम’ को सालिकमा माल्यार्पण गरी श्रद्धाञ्जली अर्पण गरे। कार्यक्रममा पार्टीका अन्य नेता पनि उपस्थित थिए।  

सहिद थापा माओवादी जनयुद्धका क्रममा २०६० मा चितवनमा सहिद भएका थिए। उनको योगदानको सम्मानमा स्थापित स्मृति केन्द्रले यस क्षेत्रमा स्वास्थ्य सेवा प्रदान गरिरहेको छ।  

प्रजातन्त्र सेनानी मोतीकुमार श्रेष्ठको ९३ वर्षको उमेरमा उपचारका क्रममा यहाँ निधन भएको छ। तनहुँको व्यास नगरपालिका–२ दमौली निवासी नेपाली कांग्रेसका नेता श्रेष्ठको मंगलबार राति निधन भएको हो। 

विसं २००७ को जनक्रान्तिमा बन्दीपुरमा भएको संघर्षमा उनले अग्रपङ्क्तिमा रहेर काम गरेका थिए। आजै उनको पशुपति आर्यघाटमा दाहसंस्कार गरिने परिवारले जनाइएको छ।

यसैबीच, नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले प्रजातन्त्र सेनानी श्रेष्ठको निधनप्रति गहिरो दु:ख व्यक्त गर्दै शोकाकुल परिवारजनमा हार्दिक समवेदना प्रकट गरेका छन्। रासस

३ वैशाख, काठमाडौं । सिरहामा यौन दुर्व्यवहारमा परेकी एक महिलाको मृत्युबारे छानबिन गर्न गृहमन्त्री रमेश लेखकले निर्देशन दिएका छन् ।

गृहमन्त्री लेखकले बुधबार बिहान प्रहरी महानिरीक्षक (आईजी) दीपक थापालाई टेलिफोन गर्दै घटनाबारे छानबिन गर्न निर्देशन दिएको लेखकको सचिवालयले जनाएको छ । ‘यौन दुर्व्यवहारमा परेकी महिलाको मृत्युबारे खबर सार्वजनिक भएपछि आजै मन्त्रीज्यूले प्रहरी प्रमुखलाई छानबिनका लागि निर्देशन दिनु भएको हो’, लेखकको सचिवालयले भन्यो ।

आफूमाथि बलात्कारको प्रयास भएको बताएकी नरहा गाउँपालिका बर्छवा गाउँकी २५ वर्षीया आनन्दी देवी सदाय मृत अवस्थामा भेटिएकी थिइन् । उनी हिजो मंगलबार सिरहाकै नवराजपुर गाउँपालिका–३ दोनबारी टोलस्थित माइतीघरमा झुण्डिएको अवस्थामा मृत भेटिएकी थिइन् ।

गत ९ पुसमा आफूमाथि दुई युवाले बलात्कार प्रयास गरेको उनले बताउँदै आएकी थिइन् । प्रहरीमा जाहेरी दिँदा समेत नलिएको उनको आरोप थियो ।

यता प्रहरीले भने अनुसन्धान नै नभएको भन्ने विषयलाई अस्वीकार गरेको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय सिरहाका एसपी अनन्तराम शर्माले अनुसन्धान भइहरेको दाबी गर्दै भने, ‘जाहेरी लिएर अनुसन्धान भइरहेको छ । पक्राउ पुर्जी पनि आएको छ । तर, उनीहरू फरार भएकाले पक्राउ गर्न नसकिएको हो । हाम्रो प्रयास जारी छ ।’

नवराजपुर गाउँपालिका-३ जगतपुरकै २२ वर्षीय सञ्जिवकुमार यादव र ३२ वर्षीय श्यामसुन्दर यादवले घेरा हालेर बलात्कारको प्रयास गरेको आरोप छ । उनीहरु दुवै जना भागेर भारत पुगेकाले पक्राउ गर्न समस्या भएको एसपी शर्माले बताए ।

जाहेरी दिएकी महिला (हाल मृत)को त्यतिबेलै मेडिकल जाँचको काम समेत भएर कानूनी प्रक्रिया अनुसार कारबाही समेत अघि बढाइएको उनको दाबी छ ।

ताप्लेजुङस्थित प्रसिद्ध धार्मिकस्थल पाथीभरा मन्दिरमा विसं २०८१ मा दुई लाखभन्दा बढी भक्तजनले दर्शन गरेका छन् । सोही अवधिमा झन्डै रु तीन करोड पाँच लाखभन्दा बढी भेटीघाटी सङ्कलन भएको छ ।

पाथीभरा क्षेत्र विकास समितिका अनुसार, वर्षभरिमा दुई लाख २१ हजार ६०२ जना दर्शनार्थीले मन्दिरको दर्शन गरेका थिए । तीमध्ये सबैभन्दा बढी कात्तिकमा ६१ हजार १७३ भक्तजन पाथीभरा पुगेका थिए । उक्त अवधिमा कुल रु तीन करोड पाँच लाख ५६ हजार १२ भेटीघाटी सङ्कलन भएको समितिले जनाएको छ । आम नागरिक र सञ्चारकर्मीलाई जानकारी दिन तथा पारदर्शिता सुनिश्चित गर्न समितिले मासिक रूपमा दर्शनार्थी र भेटीघाटी विवरण सार्वजनिक गर्दै आएको छ ।

समितिका कार्यकारी निर्देशक प्रजिन हाङबाङका अनुसार पछिल्लो समय भारतसहित विभिन्न देशबाट श्रद्धालुहरूको उल्लेखनीय आगमन भइरहेको छ । साथै, पारदर्शिता कायम राख्न मासिक विवरण प्रकाशनको अभ्यासलाई निरन्तरता दिइएको छ ।

१ वैशाख, काठमाडौं । बागलुङमा ८० वर्षीय एक वृद्धले आफ्नै शरीरमा पेट्रोल खन्याएर आगो लगाएका छन् ।

प्रहरीका अनुसार बागलुङको ताराखोला गाउँपालिका-१ भुस्कातका हस्तबहादुर गुरुङले शनिबार आफ्नो शरीरमा पेट्रोल खनाएर आगो लगाएका हुन् ।

घरदेखि झन्डै ५० मिटर टाढा रहेको चउरमा पेट्रोल खनाएर आगो लगाइसकेको अवस्थामा उनकी श्रीमती र छोराले उद्धार गरेका थिए ।

हस्तका श्रीमती र छोरा थमनले उनको शरीरमा लागेको आगो निभाएर उपचारका लागि धौलागिरि प्रादेशिक अस्पताल बागलुङ पुर्‍याएका थिए ।

कम्मरभन्दा माथिको भाग जलेर गम्भीर घाइते अवस्थामा उनलाई अस्पताल पुर्‍याइए पनि चिकित्सकले हस्तलाई मृत घोषणा गरेका थिए ।

बागलुङका प्रहरी नायव उपरीक्षक (डीएसपी) विजय यादवका अनुसार पोष्टमार्टमपछि निजको शव छोरा थमनले बुझेका छन् ।

कालीगण्डकी नदी स्नान गरेर टिकटक बनाउने क्रममा बगेर एक महिला बेपत्ता भएकी छिन् ।

पर्वतको कुश्मा नगरपालिका–५ मोदीवेणीस्थित कालीगण्डकी नदी किनारमा स्नान गरेर फर्किने क्रममा भिडियो खिच्न लाग्दा पर्वतको महाशिला गाउँपालिका–५ घर भई पोखरा बस्ने ३५ वर्षीया विष्णु पन्त चिप्लिएर लड्दा नदीमा खसेकी थिइन् ।

बेपत्ता पन्तको खोजी जारी रहेको प्रहरीले जनाएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय पर्वत र सशस्त्र प्रहरी बल २५ नं गण चण्डिकाको टोलीले खोजीकार्य तीव्र बनाएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पर्वतका प्रहरी नायब उपरीक्षक रवीन विष्टले जानकारी दिए। प्रहरीको टोली खोजी गर्दै बिहादीसम्म पुगिसकेको छ ।

उनीसँगै उनकी दिदी र दुई छोरा समेत गएका थिए । उनीहरु भने सकुशल फर्किएको प्रहरीले जनाएको छ ।  नयाँ वर्ष तथा वैशाखे सङ्क्रान्तिको अवसरमा कालीगण्डकी स्नान गर्नका लागि विभिन्न जिल्लाका भक्तजनको घुइँचो लाग्छ।  

काठमाडौं । भारतको चर्चित टेलिभिजन शो ‘सीआइडी’ केही सातादेखि चर्चामा छ । यो शोमा एसीपी प्रद्युमनको भूमिकामा देखिँदै आएका अभिनेता शिवाजी साटम शोबाट बाहिरिएको संकेत गर्दै सोनी टिभीले गतसाता एक पोस्ट गरेको थियो ।

उक्त पोस्टरमा एसीपी प्रद्युमनलाई ‘रिप’ लेख्दै बम विस्फोटमा मृत्यु भएको संकेत गरिएको थियो । सोनीको यो पोस्ट लगत्तै शिवाजी साटमका फ्यान आक्रोशित र चिन्तित देखिएका थिए । तर, केहीले भने सोनी टिभीको यो फन्डालाई पत्याएका थिएनन् ।

पिंकभिल्लाका अनुसार एसीपी प्रद्युमनको रोलमा शिवाजी साटमले भव्य पुनरागमन गर्दैछन् । अभिनेता साटम शोमा नफर्किने खबर आएपछि प्रशंसकले उनलाई फिर्ता ल्याउनुपर्ने दबाब टिभी माथि दिइरहेका थिए । यस्तोमा, शोले पुनः अभिनेता साटमलाई नै एसीपी प्रद्युमनको रोलमा फिर्ता ल्याउन लागेको हो ।

शिवाजी साटम फर्किने भएपछि फ्यान उत्साहित छन् । उनी फर्किने खबरपछि प्रशंसकले सामाजिक संजालमा उत्साह व्यक्त गरिरहेका छन् । यसअघि अभिनेता साटम शोबाट बाहिरिएपछि उनको ठाउँमा पार्थ सामथानको प्रवेश हुन लागेको चर्चा थियो । तर, उनले प्रस्तावलाई अस्वीकार गरेको विवरणमा जनाइएको छ ।

केही समय बन्द रहेको सीइआडीको दोस्रो सिजन डिसेम्बर २१, २०२४ बाट पुनः आउन थालेको हो ।

Nepal’s leading ride-sharing app, Pathao Nepal, has launched the “Pathao Rental“ service. The company said that the new service is part of its “Moving Nepal” theme, which lets customers book a car, SUV, micro, mini bus, or even a large bus for their commute.

What is the Pathao Rental service?

Pathao Rental service is a new ride-sharing service that allows users to book a vehicle that suits their needs. Unlike the regular two-wheeler or car booking, the rental service lets customers even hail a mini bus, micro bus, or a large bus. Pathao says that the service is useful for people who want to book a vehicle for occasions such as marriage, picnic, tourism, office, or other types of group excursions.

To use a Pathao Rental service, you must book your ride at least one hour before or a week in advance.

Speaking about Pathao Rental service, the company’s Managing Director Asheem Man Singh Basnyat said that customers can quote their own price for a booking, and the fare is determined on the consensus of both parties. The final charge includes costs of road fees, parking, fuel, hotel stay, etc.

Check out the top ride-sharing apps in Nepal

Pathao Rental gives drivers more opportunities to earn

Pathao Nepal says that the rental service gives drivers an extra opportunity to generate earnings. “The Pathao rental service has been introduced for the convenience of passengers and an opportunity for additional income for Pathao drivers,” said Pathao Nepal MD Basnyat. “Through this service, we aim to make travel more organized, transparent, and technology-friendly.”

The company says that the Pathao Rental service also comes with insurance facilities.

According to the company, users will be able to book a vehicle 24 hours a day, and a 24-hour customer support service has been launched to address any complaints during the journey.

How to book a “Pathao Rental” service?

You can book your rental service by contacting the phone number provided in the Pathao app.

If you are organizing a picnic with many participants, or going on a family excursion, but lack a private vehicle, Pathao Rental is going to be your best resort now.

For any queries, let us know in the comments below.

लमजुङको प्रसिद्ध पर्यटकीय गन्तव्य घलेगाउँले गाउँ पर्यटनको २५ वर्षे यात्रा स्मरणीय ढंगले मनाउँदै छ।

‘घलेगाउँ पर्यटन रजत जयन्ती’ को अवसरमा आयोजित कार्यक्रमको उद्घाटन सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री पृथ्वी सुब्बा गुरुङले गरे।

घलेगाउँ पर्यटन व्यवस्थापन समितिको आयोजनामा सुरु भएको रजत जयन्ती समारोहले पर्यटन क्षेत्रको यात्रामा घलेगाउँले गरेको योगदानलाई उजागर गर्दै गाउँ पर्यटनको महत्त्वलाई पुनः स्मरण गराउने उद्देश्य राखेको छ।

कार्यक्रम उद्घाटन गर्दै मन्त्री गुरुङले घलेगाउँको यात्रा विकटता, अभाव र संघर्षबाट सुरु भएर आजको ‘स्मार्ट भिलेज’ मा रूपान्तरण भएको सुनाए। उनले भने, ‘‘परिवर्तनको मूल रहस्य समुदायको एकता, नेताहरूको अठोट र जनसहभागिता हो।’’

मन्त्री गुरुङले घलेगाउँलाई विश्वसामु चिनिएको गाउँको रूपमा उल्लेख गर्दै यसको सफलताको मोडेललाई देशभर फैलाउन सकिने धारणा राखे। उनले भने, ‘‘घलेगाउँ नेपालको उत्कृष्ट होमस्टे गन्तव्य हो। यहाँबाट सुरु भएको होमस्टे अभ्यास अहिले देशभर फैलिएको छ।’’

उनका अनुसार लमजुङ जिल्ला अहिले ७७ वटै जिल्लामा गाउँ पर्यटन विस्तार गर्ने नेतृत्त्वदायी जिल्लाका रूपमा परिचित भइरहेको छ। ‘‘गण्डकी प्रदेशमा मात्रै ३०६ वटा होमस्टे दर्ता भइसकेका छन्। तीमध्य धेरै सफलतापूर्वक सञ्चालनमा छन्।’’ उनले भने।

उनले नेपालका गाउँहरूलाई ‘जीवन्त सङ्ग्रहालय’ को रूपमा परिभाषित गर्दै विविधता, प्रकृति र संस्कृतिको मिश्रणले देशलाई अन्तर्राष्ट्रिय पहिचान दिन सक्ने विश्वास व्यक्त गरे। उनले थपे, ‘‘भाग्य र भविष्य थाहा हुँदैन, तर कसैको अठोट, नीति र कार्यक्रमले नै भाग्य कोर्न सक्छ।’’

कार्यक्रममा स्थानीय बासिन्दा, होमस्टे सञ्चालक, जनप्रतिनिधि तथा विभिन्न संघ–संस्थाका प्रतिनिधिहरूको उपस्थिति थियो।

आयोजकका अनुसार आगामी दिनहरूमा सांस्कृतिक कार्यक्रम, पर्यटनसम्बन्धी छलफल, स्थानीय उत्पादनको प्रदर्शनी र अनुभव आदानप्रदान हुनेछन्।

नेपाल सपना र योजना नभएका नेताको देश बनेको छ । नत्र, वर्षौंअघि रिटायर्ड भइसकेका सचिव रामेश्वर खनालको नाममा उच्चस्तरीय आर्थिक सुधार सुझाव आयोग गठन गर्नुपर्ने स्थिति किन आउँथ्यो । पूर्व अर्थसचिव खनाल नै अब्बल हुन् भने नेता किन चाहियो ?

नेपाली राजनीतिज्ञहरू परिपक्व राष्ट्रनेताको रूपमा प्रस्तुत हुन सकेका छैनन्। दूरदृष्टि सहितको योजना ल्याउनुको साटो भावनात्मक राष्ट्रवाद भड्काउने काम गर्छन् । अनि, भारतविरोधी भावना उछाल्ने वा चीन र भारतबीचको द्वन्द्वलाई नेपाली जनताको मनमा छिराएर छोटो अवधिको चुनावी फाइदा उठाउने प्रयत्नमा लाग्छन्।

नेपोलियन बोनापार्ट, जर्ज वासिंगटन र हाम्रै वीर पृथ्वीनारायण शाहहरू नेता थिए, जसले केवल राजनीतिक अनुयायी खोजेनन्। मनमा वृत्तचित्र निर्माण गर्थे र मस्तिष्कबाट कार्यान्वयन गराउँथे। उनीहरूले देखेको सपना देशको नक्शामा परिणत हुन्थ्यो।

भन्थे, राजनीति गर्नेका सपना ठूला हुन्छन् उनीहरू आर्किटेक हुन्। तर विडम्बना, आजभोलिका राजनीतिज्ञहरूको हालत हेर्दा त सपना होइन, अतीतको छायामा अडिएको सम्झौता जस्तो लाग्छ।

कांग्रेससँगै नेपालको राजनीतिक यात्रा स्वतन्त्रता, विधिको शासन र विकेन्द्रीकरणजस्ता आधारभूत मूल्यहरूको खोजीमा केन्द्रित थियो। राष्ट्रियता र संवैधानिक राजतन्त्रको परिकल्पना पनि कांग्रेसकै बलिदानी र संघर्षको परिणाम हो। पुष्पलाल, सहाना र मनमोहनहरूले कहिल्यै कांग्रेसमाथि वैमनश्यपूर्ण प्रहार गरेनन्, बरु लोकतान्त्रिक मूल्य र परम्पराको सम्मान गरे।

तर, पछिल्ला कम्युनिष्ट क्रान्तिहरूले कांग्रेसमाथि योजनाबद्ध रूपमा घेराबन्दी गरे। धर्मनिरपेक्षताको नाममा भएको हिंसात्मक द्वन्द्वले मुलुकलाई मूलतः रूपान्तरण गरे पनि त्यसपछिको सरकारको स्वरूपले सुशासन र स्थायित्व दिन सकेन।

यहाँ प्रश्न उठ्छ- भिजन कहाँ छ ? नेपालको दीर्घकालीन विकासका लागि १०० वर्षको खाका कोर्न सक्ने साहस र आकांक्षा कहाँ छ ?

हालका राजनीतिक दलहरूभित्र अब यस्ता नेतृत्व भेट्टाउनु निकै कठिन हुँदै गएको छ, रोनाल्ड रेगनले भनेझैं, ‘राजनीतिज्ञले आगामी चुनाव सोच्छ, तर नेता भने आउने पुस्ता सोच्छ।’

नेपाललाई अब राजनीतिज्ञको भीड होइन, यस्ता नेताको आवश्यकता छ, जसको सोचले पुस्तौँसम्म प्रभाव पारोस्, जो आफ्ना वंश वा चुनावका लागि होइन, राष्ट्रका लागि, भावी पुस्ताका लागि नेतृत्व गरुन्।

चीनले हिमनदीहरूमा बाँध बनाउने प्रक्रिया सुरु गरिसकेको छ भने भारतको पुस्ताहरूमा पानीको माग तीव्र बन्दै गएको छ। ट्रम्पको पालामा देखिएको ट्यारिफ नीतिमा नेपालले लाभ लिनसक्ने अवस्था थियो, तर हालका नेपाली नेताहरू भारतसँगको सहकार्यमा अझै हिच्किचाइरहेका देखिन्छन्, सायद पुरानो अविश्वासको कारणले।

कोशी हाई ड्याम अझै पनि मूल अजेन्डा हो, जुन पटक–पटक सरकारमा आए पनि सम्बोधन हुन सकेको छैन। प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाको पालामा कोशी-मरिन सुरुङमार्फत पानी ल्याउने प्रयास गरिए पनि भारतले अस्वीकार गर्‍यो। त्यसयता एमाले र माओवादी दुवैले यो मुद्दालाई अघि बढाउन सकेनन्।

भर्खरै, भुटानी राजाले नेपाली शाही परिवारलाई आतिथ्य दिएको संकेत मिलेको थियो। तर राजतन्त्रको बहसलाई अघि बढाउने क्रममा एक अवज्ञाकारी नेताको अनियन्त्रित भूमिका कारणले त्यो मुद्दा गम्भीर बन्न सकेन।

अहिले पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहलाई संसदीय समितिमा बोलाउने चर्चा भइरहेको छ, तर यो निर्णय अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो गल्ती बन्न सक्छ। सस्तो लोकप्रियताको लागि गरिने यस्तो कदमले काठमाडौं र देशभर अशान्ति निम्त्याउन सक्छ र अन्ततः त्यही अशान्ति राजतन्त्रकै पक्षमा फर्किन सक्छ।

खाँचो छ, दूरदर्शी र समन्वित दृष्टिकोण । जसले, भौगोलिक लाभ, रणनीतिक स्थिति र अपार सम्भावनाको समुचित उपयोग गर्दै देशलाई सुशासन, समृद्धि र स्थायित्वको दिशातर्फ अघि बढाओस् ।

अब नेपालको चुनौती केवल धर्म र संघीयताको बहसमा सीमित छैन- हाम्रो ‘नन अलायन्स मुभमेन्ट’ (एनएएम) मा पनि गहिरो आत्मपरीक्षणको खाँचो छ। ढिलो भइसकेको छ, तर अझै पनि सन्तुलित परराष्ट्र नीति र दीर्घकालीन स्थायित्वतर्फ फर्किन सक्ने सम्भावना बाँकी छ।

दुर्भाग्यवश, अहिलेको प्रवृत्तिले त्यस्ता मानिसहरूलाई अगाडि ल्याइरहेको छ, जो कांग्रेसप्रति पूर्वाग्रही मानसिकता लिएर जन्मिएकोझैं देखिन्छ। यहाँ नागरिकलाई ‘जनता’ भनिन्छ, समर्थकलाई ‘कार्यकर्ता’, तर न व्यवहारमा जनताप्रतिको इमानदारी देखिन्छ, न त कार्यकर्ताप्रतिको जिम्मेवारी।

धर्तीमा प्रि–मनसुनको संकेत देखिएको दशक बितिसक्यो। तर अघिल्लो वर्ष भत्किएका पुल र क्षतविक्षत सडक अझै मर्मत भएका छैनन्। वर्षा फेरि सुरु भइसकेको छ, तर तयारी शून्य !

नेपाललाई एक विश्वस्तरीय वित्तीय केन्द्रको रूपमा विकास गर्ने कुरा म धेरै अघिदेखि उठाउँदै आएको छु- स्विजरल्यान्ड, लक्जेम्बर्ग, हङकङ वा सिंगापुर जस्ता देश, जहाँ अन्तर्राष्ट्रिय बैंकहरू आमन्त्रित गरिन्छन् र ती बैंकहरू जहाँ जान्छन्, तिनीहरूका उच्च मूल्यका ग्राहकहरू पनि त्यहीँ लाग्छन्। यसले लगानी र अवसरहरू स्वतःस्फूर्त रूपमा भित्र्याउने वातावरण सिर्जना गर्छ।

यसै सन्दर्भमा, म मध्यपहाडी भेग हुँदै नयाँ रणनीतिक शहरहरू विकास गर्ने विषयमा वकालत गर्दै आएको छु, जहाँ ३२ पांग्रे ट्रकहरू सहजै चल्नसक्ने पूर्वाधार बनाउने । जसले, भारतीय सिमाना नजिकका नाकाहरू, विशाखापत्तनम र कोलकातासम्म केही घण्टामै पुग्ने क्षमता राखोस्। यसले हाम्रो निर्यात प्रवाहलाई गति दिनेछ र व्यापार घाटा कम गर्न सहयोग पुर्‍याउनेछ।

यस्तैगरी, नेपालका आन्तरिक उपत्यकाहरूमा पाँच ठूला हवाई आधार शिविरहरू विकास गर्न म समर्थन गर्छु, जसमा तराई र भित्री मधेशका समथर भूभागहरूलाई प्राथमिकता दिइनुपर्छ। उच्च हिमाली भेगमा अनावश्यक सडक निर्माण गर्नुको सट्टा यदि पर्वतीय पर्यटन प्रवर्द्धन गर्ने हो भने, मनास्लु जस्ता विशेष गन्तव्यहरूलाई चयन गरेर मात्र पूर्वाधार विस्तार गर्नुपर्छ। यी हिमशृंखलाहरूका उत्तरी आधार शिविरहरू चीन-तिब्बती भूभागबाट निकै टाढा छन्, जसले त्यहाँ बफर जोन कायम राखेर उच्च मूल्यको साहसिक पर्यटन विस्तार गर्न अवसर दिन्छ।

राष्ट्रिय निकुञ्जहरूको वरिपरि एकीकृत स्मार्ट सिटीहरू विकास गरेर ती स्थानलाई जडीबुटी अनुसन्धान, प्रशोधन, निर्यात केन्द्रमा परिणत गर्न सकिन्छ। त्यस्ता शहरमा स्थानीय बासिन्दालाई लक्षित सब्सिडी दिन सकिन्छ। नेपाललाई ‘मनी पार्क’ वा कर-मुक्त आर्थिक क्षेत्रको रूपमा पुनःब्रान्ड गर्न सकिन्छ । तर यसका लागि भारत सरकारसँग गहिरो सहकार्य आवश्यक पर्छ।

यस्तो अवस्थामा, सरकारले यस्ता दूरदर्शी नीतिहरू तयार गर्न वर्षौंपछि अवकाश लिएका व्यक्तिहरूलाई जिम्मा दिएको देख्दा अचम्म लाग्छ। एकजना पूर्व अर्थसचिवले कर अनुसन्धान विभाग नै खारेज गर्ने प्रस्ताव राखेका छन् र नेपाल वायुसेवा निगमलाई सार्वजनिक निजी साझेदारी (पीपीपी) मा चलाउनुपर्ने सुझाव दिएका छन् । यस्ता विचारहरू व्यावहारिक आवश्यकताबाट टाढा छन्।

वास्तवमा, नेपाल वायुसेवा निगमले आफ्नै इन-फ्लाइट क्याटरिङ सेवा सञ्चालन गर्न ठूलो मात्रामा ब्रेड उत्पादन गर्ने बेकरी स्थापना गर्न वा विमान बाङ्लादेशले जस्तै आफ्नो पोल्ट्री फार्म सञ्चालन गरेर आम्दानीको नयाँ बाटो खोज्न सक्थ्यो। यस्ता ‘भर्टिकल इन्टिग्रेसन’ रणनीतिले राष्ट्रिय वायुसेवा कम्पनीलाई स्थायित्वतर्फ डोर्‍याउँछ।

अर्कातर्फ, हिमाली पर्यटनमा गृहमन्त्रालयबाट अनावश्यक अवरोध सिर्जना भइरहेका छन् र पर्यटन मन्त्रालयको नेतृत्व नेपाली इतिहासमै सबैभन्दा कमजोर र अक्षम नेतृत्वको रूपमा चिनिन थालेको छ। धेरैजसो मन्त्रीहरू आफैंले बोकिरहेको जिम्मेवारीको परिमाण र त्यसले देशलाई कुन दिशातर्फ लैजाँदैछ भन्नेबारे अनभिज्ञ देखिन्छन्।

आज नेपाललाई आवश्यकता छ, दूरदर्शी र समन्वित दृष्टिकोणको, जसले हाम्रो भौगोलिक लाभ, रणनीतिक स्थिति र अपार सम्भावनाको समुचित उपयोग गरेर देशलाई सुशासन, समृद्धि र स्थायित्वको दिशातर्फ अघि बढाओस्। अब समय आएको छ, हामी ढिला नगरी निर्णय लिऊँ।

अन्त्यमा, उदाहरण प्रस्तुत गर्न चाहन्छु । इजिप्टका राष्ट्रपतिले अलेक्जान्द्रिया र कायरोबीचको सडक सञ्जाल विस्तार गरेर देशलाई मध्यपूर्वकै प्रमुख तेल र ग्यास आपूर्तिकर्तामा परिणत गरे । यस्तो भौतिक पूर्वाधार विकासबाट उनले लिबियाको आक्रमण र आतंकवादलाई प्रभावकारी रूपमा सामना गर्न सके, जसमा फ्रान्सका राष्ट्रपतिसँगको सहकार्य पनि प्रभावकारी रह्यो।

अर्को, टर्कीको उदाहरण पनि हेर्न सकिन्छ । टर्कीको सरकारले इज्मिरका सिट्रस (नारङ्गी) किसानहरूलाई ५०० किलोमिटर टाढा इस्तानबुल नगई आफूले उत्पादन गरेको फलफूल लन्डन पुर्‍याउन सजिलो होस् भनेर इज्मिरमै विमानस्थल निर्माण गर्‍यो। आज लन्डनमा ताजा इज्मिरका सिट्रस् फलहरू सहजै पुगिरहेका छन्, जसले उपभोक्तालाई खुसी र किसानलाई सशक्त बनाएको छ।

मैले यी अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यासहरूलाई नेपालको सन्दर्भसँग जोडेको छु । गोरखाका सुन्तला र मुस्ताङ-जुम्लाका स्याउ पनि त्यस्तै सम्भावनाले भरिएका छन्। यदि हामीले स्मार्ट पूर्वाधार र आपूर्ति शृङ्खला विकास गर्न सक्यौं भने नेपाली किसानहरू आफ्ना उत्पादन प्रत्यक्ष रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय बजारसम्म पुर्‍याउन सक्नेछन्, जसले तिनीहरूको जीवनस्तर मात्र होइन, सम्पूर्ण राष्ट्रको अर्थतन्त्रलाई नयाँ उचाइमा पुर्‍याउन सक्छ।

एफडीआई  (विदेशी प्रत्यक्ष लगानी) को नाममा नेपालमा सीमित मात्रामा मात्र सत्य र प्रामाणिक बहुराष्ट्रिय कम्पनीहरू सञ्चालनमा छन्। बाँकी थुप्रै भनिएका एफडीआई परियोजनाहरू शंकास्पद क्यासिनो सञ्जालहरू र रेमिट्यान्समा आधारित बैंक तथा व्यावसायिक घरानाहरूसँग जोडिएका छन्। यी समूहहरू अहिले मुख्य चलखेल गर्ने शक्ति बनेका छन्, जसले सामुदायिक वनभित्र केबलकार र रिसोर्टहरू निर्माण गरी तिनीहरूलाई निजी सम्पत्ति भनी झुटो दाबी गरेका छन्। यिनले नियामक प्रणालीको दुरुपयोग गरी आईपीओमा चलखेल गर्छन् र कानुनी निगरानीबाट बचिरहेका छन्।

नेपालले उदाउँदा स्मार्ट शहरहरूलाई जोड्ने केबलकार प्रणालीको विकासमा ध्यान केन्द्रित गर्नुपर्छ, जुन दिगो पूर्वाधार विकासको दीर्घकालीन दृष्टिकोणसँग मेल खान्छ। राष्ट्रिय र सामुदायिक वन क्षेत्रभित्र सञ्चालन भइरहेका यस्ता निजी स्वामित्वमा देखिएका केबलकार परियोजनाहरूको तत्काल छानबिन गरिनुपर्छ र सार्वजनिक–निजी साझेदारी (पीपीपी) मोडलमा रूपान्तरण गर्न स्पष्ट निर्देशन दिनुपर्छ। जसबाट नेपाललाई एफएटीएफको ग्रे लिस्टबाट बाहिर ल्याउने छिटो बाटो बन्न सक्छ।

विदेशी बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूको सन्दर्भमा, नेपालले भारत र पश्चिमका लोकतान्त्रिक मित्रराष्ट्रहरूसँग साझेदारीलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ। किनकि, उनीहरू नै नेपालको सबैभन्दा नजिकका र लोकतान्त्रिक विकास तथा आर्थिक सुधारमा सहकार्य गर्नसक्ने प्राकृतिक साझेदार हुन्।

नेपाल वायुसेवा निगमले जहाज खरिद गर्दा लिएको ऋणको चैतसम्मको दायित्व भुक्तान गरेको जनाएको छ ।  

निगमले अन्तरराष्ट्रिय उडानका लागि दुई वटा न्यारोबडी र दुई वटा न्यारोबडी जहाज खरिद गर्दा कर्मचारी सञ्चयकोष र नागरिक लगानी कोषबाट ऋण लिएको थियो ।

“दुई वटा न्यारोबडीको चैतसम्मको पूरा किस्ता र दुई वटावाइबडीको आंशिक गरी रु ५३ करोड नौ लाख ५५ हजार २८१ भुक्तानी गरिएको छ”, निगमका प्रवक्ता सुवाष डाँगीले भने। 

१ वैशाख, काठमाडौं । चीनले अमेरिकासँगको बढ्दो व्यापार युद्धको बीचमा ७ थरी बहुमूल्य दुर्लभ धातु निर्यातमा रोक लगाएको छ ।

चीनले गाडी, ड्रोन, रोबोटदेखि मिसाइलसम्म निर्माण गर्न आवश्यक चुम्बकको आपूर्ति पनि बन्दरगाहमै रोकिदिएको छ ।

यी धातुहरू अटोमोबाइल, सेमिकन्डक्टर र एयरोस्पेस उद्योगका लागि अत्यन्तै आवश्यक छन् । यस निर्णयले विश्वभरका मोटर वाहन, विमान, सेमिकन्डक्टर र हतियार उत्पादन गर्ने कम्पनीहरूमा प्रभावित हुनेछन् ।

चीनले यही ४ अप्रिलमा समेरियम, ग्याडोलिनियम, टरबियम, डिस्प्रोसियम, लुटेसियम, स्क्यान्डियम र यिट्रियम नामका ७ बहुमूल्य धातुहरूको निर्यातमा रोक लगाउने आदेश जारी गरेको थियो ।

आदेशअनुसार यी धातुहरू र तिनबाट बनेका विशिष्ट चुम्बकहरू अब विशेष अनुमति लिएपछि मात्र चीनबाट बाहिर पठाउन पाइनेछ ।

ट्रम्पको प्रतिक्रिया

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आइतबार यसबारे प्रतिक्रिया दिंदै सेमिकन्डक्टर र पूरै इलेक्ट्रोनिक आपूर्ति शृङ्खलाको समीक्षा गर्ने बताएका छन् ।

समाचार संस्था एएफपीका अनुसार ट्रम्पले कुनै पनि देश करको ‘दायराबाट बाहिर नरहेको’ चेतावनी दिएका छन् ।

ट्रम्पले विशेष गरी चिनियाँ आयातलाई लक्षित गरी विश्वव्यापी कर आक्रमण सुरु गरेदेखि नै विश्वका दुई ठूला अर्थतन्त्रहरूले तीव्र गतिमा कर वृद्धिको प्रतिशोधात्मक उपायलाई अपनाएको र यसले विश्वको अर्थतन्त्र उच्च जोखिमको खेलमा फसेका छ ।

अमेरिकी पक्षले शुक्रबार स्मार्टफोन, ल्यापटप, सेमिकन्डक्टर र अन्य इलेक्ट्रोनिक उत्पादनहरूको लागि कर छुटको सूची सार्वजनिक गर्दै दबाबलाई केही कम गरेको थियो । यी उत्पादनका लागि चीन एक प्रमुख स्रोत हो ।

ट्रम्प र उनका केही शीर्ष सहयोगीहरूले ९० दिन कर छुटको गलत अर्थ लगाइएको आइतबार बताएका छन् । यो अस्थायी मात्र हुनेछ किनकि ट्रम्पको टोलीले सूचीका धेरै वस्तुहरूमा नयाँ करहरू लगाउने दिशामा छलफल गरिरहेको छ ।

‘चीन मात्र होइन, विशेष गरी जसले अहिलेसम्म हामीलाई करका हिसाबले सबैभन्दा खराब व्यवहार गर्दछ ! कोही पनि ‘कर वृद्धि’को जोखिमबाट टाढा छैन, अमेरिकी राष्ट्रपतिले शनिबार राति आफ्नो सामाजिक सञ्जाल ‘ट्रुथ सोशल प्लेटफर्म’मा जारी सन्देशमा भनेका छन् ।

सेमिकन्डक्टरलाई अधिकांश अमेरिकी व्यापारिक साझेदारहरूमा ‘आधारभूत’ १० प्रतिशत कर र चीनमा थपिएको १२५ प्रतिशत करबाट पनि बाहिर राखिएको छ ।

नयाँ छुटले एनभिडिया र डेल जस्ता अमेरिकी टेक कम्पनीका साथै चीनमा आईफोन र अन्य प्रिमियम उत्पादनहरू बनाउने एप्पललाई फाइदा पुर्‍याउनेछ।

उनले अहिलेसम्म स्मार्टफोन, कम्प्युटर र अन्य इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूलाई पारस्परिक भन्सार शुल्क अस्थायी रूपमा दिइएको बताएका छन् ।

ट्रम्पले सामाजिक सञ्जालमा लेखेका छन्, ‘यी इलेक्ट्रोनिक सामानमा छुट हटाएर छुट्टै भन्सार शुल्क लगाइनेछ ।

यसअघि अमेरिकी वाणिज्य सचिव हावर्ड लुटनिकले पनि स्मार्टफोन, कम्प्युटरसहितका अन्य इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूलाई दिइएको छुट अस्थायी भएको बताएका थिए ।

लुटनिकका अनुसार आगामी दुई महिनाभित्र यी वस्तुहरूमा नयाँ भन्सार शुल्क लागु गरिनेछ र त्यसको औपचारिक घोषणा पछि हुनेछ ।

उनका अनुसार भन्सार शुल्क राष्ट्रिय सुरक्षाको सन्दर्भमा लगाइनेछ ताकि उत्पादन अमेरिकामै होस् ।

अमेरिकी राष्ट्रिय प्रतिरक्षा सञ्जालका लागि महत्वपूर्ण मानिएका वस्तुहरूमा आगामी क्षेत्र–विशिष्ट करका लागि लक्षित प्राप्त केही छुट इलेक्ट्रोनिक्स उपभोक्ताहरूका लागि अल्पकालिक राहत हुन सक्छ ।

‘हामी आगामी राष्ट्रिय सुरक्षा कर अनुसन्धानमा सेमिकन्डक्टर र सम्पूर्ण इलेक्ट्रोनिक्स आपूर्ति शृङ्खलालाई हेरिरहेका छौं,’ ट्रम्पले आइतबार भने ।

ट्रम्पका व्यापार प्रतिनिधि जेमिसन ग्रीरले आइतबार सीबीएस ‘फेस द नेसन’ सँग कुरा गर्दै अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्प र उनका चिनियाँ समकक्षी सी जिनपिङबीच वार्ताका लागि तत्काल कुनै योजना नभएको बताएका छन् ।

अस्थायी छुटले अमेरिकी टेक कम्पनीलाई राहत

अमेरिकी कस्टम एन्ड बार्डर प्रोटेक्सन (सीबीपी) ले शनिबार एक सूचना जारी गर्दै स्मार्टफोन, कम्प्युटर र अन्य इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूलाई भन्सार शुल्कबाट अस्थायी छुट दिएको जनाएको थियो।

यो निर्णय अमेरिकी टेक कम्पनीहरूले ठूलो राहत महसुस गरेको बताइएको छ ।

तर ट्रम्पको निरन्तर बदलिंदो भन्सार शुल्क नीतिका कारण वाल स्ट्रिटमा २०२० को कोभिड महामारीपछिको सबैभन्दा ठूलो उतारचढाव देखिएको थियो ।

ट्रम्प सत्तामा फर्किएको जनवारी २० पछि स्ट्यान्डर्ड एण्ड पुअर्स ५०० इन्डेक्स १० प्रतिशतभन्दा बढी घटेको थियो ।

ट्रम्पको १४५ प्रतिशत भन्सार शुल्कको जवाफमा चीनले पनि शुक्रबार अमेरिकी आयातमा आफ्नो भन्सार शुल्क १२५ प्रतिशतसम्म बढाएको थियो ।

तर चीनको वाणिज्य मन्त्रालयले आइतबार अमेरिकासँग अनुरोध गर्दै पारस्परिक भन्सार शुल्कको अभ्यास पूर्ण रूपमा अन्त्य गर्न आग्रह गरेको थियो ।

चीनको प्रतिक्रिया- शेरको घाँटीमा घण्टी बाँध्नेले नै खोल्नुपर्छ

चीनको वाणिज्य मन्त्रालयले भनेको थियो- शेरको घाँटीमा घण्टी बाँध्नेले नै खोल्न सक्छ । अमेरिका आफैंले आफ्ना गल्ती सुधार गर्नुपर्छ ।

पारस्परिक भन्सार शुल्कजस्ता गलत अभ्यास अन्त्य गरेर परस्पर सम्मानको बाटोमा फर्किनुपर्छ ।

भन्सार शुल्क युद्धको बीचमा चीनले केही दिनअघि नै स्पष्ट पारेको थियो— अमेरिका सामु घुँडा टेक्नुको सट्टा अन्तिमसम्म लड्ने विकल्पमा जान्छ ।

एजेन्सीको सहयोगमा