यसै त गर्मी चर्किएको छ । जमिन सुख्खा र रुखो छ । यस्तो अवस्थामा गाईवस्तुलाई तारबारले घेरेर राख्दा के होला ? न चरनका लागि घाँस छ, न पिउनयोग्य पानी । न जगेडा खानेकुरा, न कुनै स्यहारसुसार । दाङ लमहीको सिसौ बगरमा तारबारले घेरेर बन्धक बनाइएका गाईहरुको अवस्था अत्यन्तै दयानीय छ।
दर्जनौँको संख्यामा रहेको गाईगोरु भोक र तिर्खाले मरिरहेका छन् । अवस्था कतिसम्म खराब छ भने, भोक मेट्नका लागि यिनीहरुले त्यहाँ रहलपहल प्लाष्टिक खाइरहेका छन् ।
स्थानीय सञ्चारकर्मी मेगमन बुढाका अनुसार यी गाईगोरु भोकले गर्दा दुब्ला र रोगी भएका छन् । ‘एकदमै बिजोग अवस्थामा छ’ उनी भन्छन्, ‘मान्छेको आवाज सुन्नसाथ त्यतै आउँछन्, सायद खानेकुरा दिन्छ भनेर होला ।’ खानेकुरा नहुँदा प्लाष्टिक खान बाध्य भएको उनले सुनाए ।
प्लाष्टिक खाएर बिरामी भएका गाईगोरु भकाभक मरिहेका छन् । यसरी मरेका गाईमाथि झिँगा भन्किइरहेको देखिन्छ ।
पर्याप्त घाँसपानी नदिई करिब डेढ सय गाईगोरुलाई तारबारभित्र थुनेर राखिएको छ । लमाही नगरपालिका–६ स्थित सिसौको जंगलमा करिब तीन महिनादेखि गाईगोरुलाई थुनेर राखिएको सञ्चारकर्मी बुढाले जानकारी दिए ।
‘लमाही वडा नं. ९ को गौशालामा राख्न नसकेपछि सो बगरमा ल्याएर छाडिएको रहेछ’ उनी भन्छन्, ‘यहाँ न खानापानी छ, न स्यहारसुसार ।’
बेलाबखत स्थानीयले पराल वा दुई चार सय पैसा उठाएर खान दिने गरेका छन् । त्यस्तै दुई जना हेरालु राखेका छन् । बगरको एक छेउमा पानीको कुवा जस्तो छ, जहाँ दमकलले बेलाबेला पानी ल्याएर राखिदिन्छ । तर उक्त पानी गाईले पिउनयोग्य देखिँदैन ।
एकातिर चरनको अभाव, अर्कोतिर जगेडा घाँसपानी छैन । गाईगोरु बाध्य भएर प्लाष्टिक खाँदै मरिरहेको उनले बताए ।
आधा दर्जन बढी गाईगोरु मरिसकेका छन् । त्यसमा झिंगा भन्किएको छ । दुर्गन्ध आएको छ । यसरी मरिसकेका गाईगोरुलाई खाल्डो खनेर पुरिदिन लमाही नगरपालिकाले डोजर पठाएको तर घाँसपानीको व्यवस्था नगरिदिएको स्थानीयले गुनासो गरेका छन् ।